پرویز کردوانی پدر علم کویرشناسی در خصوص دریاچه ارومیه اظهار داشت: دریاچه ارومیه زمانی که ارزشمند بود نتوانستیم از آن مراقبت کنیم اکنون در بستر بیماری است و مداوا هم نمی‌شود و باید به جایش پارک انرژی، گیاهی، حیوانی ایجاد کنیم.
وی به اظهارات ضد و نقیض افراد در طی سالهای گذشته اشاره کرد و افزود: بعضی‌ها اعتقاد داشتند اگر این دریاچه خشک بشود، علاوه بر کشاورزی، روستاها و شهرها هم از بین می روند این در حالی است که برخی افراد نیز توسعه بخش کشاورزی را عامل اصلی خشک شدن دریاچه ارومیه می‌دانند.
پدر علم کویرشناسی تاکید کرد: بنا به روایاتی که مطرح است ۲۳هزار حلقه چاه در اطراف دریاچه حفر شده این درحالی است که برخی می‌گویند ۵۳ هزار حلقه چاه و رئیس مدیرکل بحران آذربایجان شرقی نیز ۸۸ هزار و ۹۰۰ چاه عنوان می‌کند.
کردوانی تصریح کرد: حفرچاههای زیاد باعث خشک شدن و نیز مریضی این دریاچه شده است این امر زمانی به وقوع پیوست که آبهای سطحی قطع و دریاچه رو به خشکی رفت.
پدر علم کویرشناسی ایران افزود: آب دریاچه ارومیه حوزه آبریز است یعنی در پست‌ترین نقطه منطقه قرار گرفته به طوری که هم آبهای بارندگی و سطحی و هم آب های زیرزمینی، وارد دریاچه می‌شد متاسفانه با گرفتن آبهای سطحی آب دریاچه ارومیه رو به کاهش رفت.
وی ادامه داد: طبق گفته محمدیان رئیس جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی ۲ هزار هکتار زمین کشاورزی در طی سه سال گذشته شور شده است. همچنین آب ۷۰۰ روستا قابل آشامیدن نیست تا جاییکه مردم ساعت ها منتظر تانکر آب بوده و کشاورزان شاهد مرگ حیوانات خود هستند.
وی با بیان اینکه هنوز هم برخی از این سیاست‌های غلط در کشور اعمال می‌شود، وضعیت کنونی دریاچه‌های بختگان و طشک، دریاچه فامور، ارومیه و دیگر دریاچه‌های خشک شده کشور را نمود عینی اعمال نظرهای اشتباه گذشته دانست و تاکیدکرد: برخی از این دریاچه‌ها مانند طشک و بختگان ممکن است با آب بیشتر در سالهای آینده احیا شوند اما دریاچه ارومیه دیگر احیا نخواهد شد زیرا خشکسالی آن را بیمار کرده است.
کردوانی تاکید کرد: بنابراین نباید آب به دریاچه ارومیه انتقال داد این دریاچه به هیچ عنوان قابل احیا نیست.اگر بخواهند آب به دریاچه وارد کنند اول باید نمک آن را جمع‌آوری کنند .
آب دریاچه از ۳۲ میلیارد متر مکعب به ۱٫۲ میلیارد رسیده
کردوانی اظهار داشت: دریاچه ارومیه ۳۲ میلیارد مترمکعب آب داشته اما اکنون به ۱٫۲میلیارد مترمکعب رسیده یعنی هم‌اکنون این دریاچه به کویر تبدیل و با آب کم شبیه باتلاق شده است.
وی ادامه داد: متاسفانه منابع آب کشور در دهه‌های اخیر با برداشت‌های بی‌رویه و استفاده‌های غیر متعارف غارت شده است و ما اکنون در شرایط کاملا بحرانی قرار داریم.
دریاچه ارومیه به بحرالمیت تبدیل می‌شود
پدر علم کویرشناسی افزود: به چند دلیل نمی توان آب به دریاچه ارومیه انتقال داد؛ در درجه اول باید نمک جمع‌آوری شود این دریاچه ۳۲ میلیارد مترمکعب آب داشته اما به دلیل شوری امکان پرورش ماهی نبود، حالا که قرار است ۱۲ میلیارد متر مکعب یعنی یک سوم دریاچه احیا شود اگر همراه با نمک باشد شبیه بحرالمیت خواهد شد بنابراین آب با نمک غلیظ شده چیزی بدست نمی‌آید.
وی اضافه کرد: بعضی‌ها می‌گویند اگر دریاچه احیا نشود ریزگرد این دریاچه تمام استان های آذربایجان شرقی و غربی و کل کشور را فرا می‌گیرد در حالی که چنین نیست اولا نمک دریاچه بلور است و ریزگرد ندارد به طوری که طی ۹ ماه از سال این منطقه بارندگی دارد وقتی باران می بارد دیگر ریزگردی وجود ندارد شبیه گل شده، اگر نمک جمع شود چند مسئله حل خواهد شد: نخست اینکه ریزگردی وجود ندارد و دوم اینکه دورتادور دریاچه را با هزاران میلیارد تومان جنگل کاری کردند که باد نمک را به سمت آذربایجان شرقی هدایت نکند. بنابراین اگر نمک جمع شود هزاران میلیارد تومان صرفه جویی می شود که بیانگر تحقق اقتصاد مقاومتی است.
ایران دارنده ماده اولیه خمیردندان
وی با تاکید براینکه ما نمی‌خواستیم دریاچه خشک شود گفت: عدو شود سبب خیر گرخدا خواهد، بنابراین نکته دیگر این است که نمک دریاچه ارومیه منبع درآمدی بزرگ برای کشور است باید آن را جمع‌آوری کرد و در چاه های نفتی و پتروشیمی و در ساخت خمیردندان از آن بهره گرفت چرا که هم‌اکنون ایران ماده اولیه خمیردندان در جهان را در اختیار دارد که باید به جهانیان اعلام شود.
نمک دریاچه ارومیه کانی است
کردوانی گفت: خشکی دریاچه ارومیه مردم را اذیت می کند چرا که نمک دریاچه ارومیه کانی است و در زمستان هوای سرد و کشنده و در تابستان نیز هوای داغ موجب سختی هایی برای مردم می شود . نکته دیگر اینکه اگر آب به دریاچه ارومیه انتقال داده شود شوری آب وارد چاه ها شده و زمین های کشاورزی نابود می‌شود.
وی تاکید کرد: متاسفانه نمایندگان و مسئولان در سال های گذشته مردم را برای کشاورزی تشویق می‌کردند تا زمین های کشاورزی را توسعه دهند، بنابراین مردم مقصر نیستند بلکه مسئولان مقصر هستند.
تخصیص ۲۱۱ میلیارد تومان اعتبار برای آبیاری قطره‌ای
وی ادامه داد: همچنین شورای اجتماعی و فرهنگی در استانداری آذربایجان شرقی و غربی تشکیل دادند تا جایی که مدیرکل بحران آب منطقه امسال ۱۹۵ میلیارد تومان اعتبار برای احیا این دریاچه اختصاص دادند این درحالیست که نماینده بناب گفته ۲۱۱ میلیارد تومان است به کشاورزان اعلام کرده‌اند که هر کسی اقدام به آبیار قطره‌ای نماید پول به آنها خواهند داد آنهم در شرایطی که اقتصاد کشور با مشکل مواجه است.
کردوانی اظهار داشت: براساس این مصوبه قرار است صددرصد اعتبار از طریق دولت به مردم اعطا شود.
وی تاکید کرد: حتی کلانتری دبیر ستاد ملی احیای دریاچه ارومیه چند روز پیش در کرمان گفتند ۴۰ درصد عامل اصلی خشکی دریاچه ارومیه کشاورزان هستند به همین منظور کشاورزان باید ۴۰ درصد از آب خود را از طریق آبیار قطره‌ای به دریاچه اختصاص دهند.
کردوانی گفت: تمام درختان اطراف دریاچه تا چندین متر در زمین ریشه دوانده اگر آبیاری قطره‌ای کنند خشک خواهد شد. چرا که آنها معتقدند با روش آبیار قطره‌ای و کاشتن گیاهانی که به آب کمتری نیاز دارد می توان سالی ۳۰۰ میلیارد متر مکعب آب صرفه جویی کرد در حالی که چنین نیست.
آبیاری قطره‌ای عملی نمی‌شود
وی با بیان اینکه روش‌های توصیه شده مانند آبیاری قطره‌ای و بارانی برای بخش کشاورزی، راهکار مناسب برای بحران موجود بخش آب نیست، تاکید کرد: متاسفانه بخش عمده‌ای از بحرانی که با آن دست به گریبان هستیم ناشی از فشارهای سیاسی و ندانم کاری‌هایی است که راه حل هر مشکلی را فشار بیشتر بر بخش کشاورزی می‌دانند.
کردوانی با بیان اینکه قنات‌ها احیاگر تالاب‌ها و دریاچه‌ها محسوب می‌شوند، گفت: بحران آب از زمانی شروع شد که ما به قنات‌ها بی‌توجهی کردیم و به دنبال حفر چاه‌های عمیق و نیمه عمیق رفتیم، چاه‌ها همه آبهای موجود در زمین را مکیدند و به سطح خاک آوردند و بحران زا شدند.
همچنین قرار بود در سال ۹۲ کانالی را از ۱۲ کیلومتری شرق پیرانشهر به سمت نقده و از آنجا به مراغه و تبریز احداث کنند این هم به دلیل سنگاخی و شیب دار بودن منطقه اجرا نشد وچند روز پیش نیز وزیر نیرو گفته است که طرحی دیگری را برای انتقال آب در دست اجرا داریم اگر این طرح اجرا شود سالانه ۶۵۰ میلیون مترمکعب آب از سد کانی سیب به دریاچه ارومیه انتقال داده می شود که این طرح تا سال ۹۷ اجرایی خواهد شد.
برای انجام این مهم، احداث سد کانی سیب در دست اجرا است و برای آنکه بتوان آب بیشتری به دریاچه منتقل کرد بندی در ۵٫۵ کیلومتری منطقه بادین آبادطراحی شده که با یک تونل ۳۵ کیلومتری آب را به حوضه دریاچه منتقل خواهد کرد که کل اعتبار مورد نیاز آن ۱۶ هزار میلیارد ریال است.
بنابراین با این وضع مالی اقتصاد کشور هزینه کردن برای دریاچه‌ای که به هیچ وجه قابل احیا نیست خیانت به اقتصاد ملی کشور است چرا مسئولان ذی‌ربط فکر اساسی برای این امر مهم نمی کنند.
منبع:باشگاه خبرنگاران جوان کد خبر:۵۳۵۹۶۲۳ تاریخ انتشار: ۲۵ مهر ۱۳۹۴ – ۰۸:۳۰
