در یک رساله دکتری به تحلیل سناریوهای برنامه‌ریزی و مدیریت جامع منابع آب در حوضه آبریز زاینده‌رود تحت شرایط عدم قطعیت بر اساس معیارهای عملکرد و شاخص پایداری فازی پرداخته شد.
محمدحسین گل محمدی، اولین دانش‌آموخته دکترای مهندسی عمران در گرایش منابع آب دانشگاه صنعتی اصفهان، با بیان این که هدف اصلی در این رساله توسعه و تحلیل سناریوهای مدیریت و برنامه‌ریزی جامع منابع آب تحت شرایط عدم قطعیت در آینده است، اظهار کرد: این تحقیق به بررسی وضعیت در مقیاس یک حوضه آبریز با هیدروسیستم پیچیده همچون حوضه آبریز زاینده‌رود می‌پردازد.
گل‌محمدی، ایجاد یک مدل معتبر برنامه‌ریزی منابع آب، بررسی معیارهای مؤثر در ارزیابی پایداری منابع و مصارف در حوضه آبریز و ارائه روشی در جهت بهبود عملکرد آن‌ها و نیز تأثیر تصمیمات مدیریتی و برنامه ریزی در آینده نزدیک را از دیگر اهداف این تحقیق عنوان کرد.
وی افزود: دلایلی همچون وجود انواع منابع آب، دخیل‌بودن سه استان اصفهان، چهارمحال و بختیاری و خوزستان در منابع آب حوضه و سه استان اصفهان، چهارمحال و بختیاری و یزد در مصارف آب حوضه، تولید حدود ۷۰ درصد آب حوضه در ۱۵ درصد از مساحت را از جمله پیچیدگی‌های این حوضه آبریز بیان کرد.
دانشجوی نمونه کشور در سال ۱۳۹۱ اضافه کرد: وجود انواع نیازهای آب اعم از شرب، صنعت، کشاورزی و محیط زیست، وجود جنبه‌های متعدد حقوقی آب مثل حق‌آبه، سهم‌آبه و اشتراک آب، وجود رژیم‌های مختلف برداشت آب اعم از برداشت از کانال‌های مدرن، سد زاینده‌رود و مادی‌ها، بسته بودن حوضه و نیز عدم تعادل بین منابع و مصارف بویژه در ده سال اخیر، باعث شده تا حوضه آبریز زاینده‌رود به یک حوضه آبریز با هیدروسیستم پیچیده تبدیل شود.
گل محمدی با بیان این که امروزه این حوضه از نظر مراجع جهانی از جمله یونسکو به عنوان یکی از نمونه‌های ایده‌آل جهت تحقیقات برنامه‌ریزی و مدیریت جامع منابع آب شناخته می‌شود، تأکید کرد: ادامه روند کنونی حتی در آینده نزدیک باعث ناپایدارتر شدن منابع آب و تأمین نیاز آبی در این حوضه خواهد شد.
وی وابستگی زیاد پایداری منابع و مصارف آب در حوضه آبریز زاینده‌رود به منابع آب سطحی برخلاف آنچه که تصور عموم است را از نتایج تحلیل وضعیت موجود این حوزه عنوان کرد و افزود: مدیریت تأمین (انتقال آب بین حوضه‌ای) و مدیریت تقاضا در راستای تأمین پایداری حوضه، مکمل یکدیگرند و اجرای هریک به تنهایی، پایداری مطلوب منابع و مصارف آب را در طول زمان تأمین نخواهد کرد.
دانش آموخته دانشگاه صنعتی اصفهان کاهش مصرف و عدم بارگذاری‌های جدید را از جمله ملزومات مدیریت توأمان تأمین و تقاضا دانست که می‌تواند باعث پایداری شرایط تأمین نیاز و بهبود وضعیت پایداری آبخوان‌های حوضه شود.
گل محمدی با تأکید بر پیگیری طرح‌های برنامه‌ریزی‌شده انتقال آب از جمله تونل سوم کوهرنگ و طرح بهشت‌آباد در راستای تأمین نیاز، برنامه‌ریزی جدی، مناسب و قابل اجرا برای عدم بارگذاری‌های جدید بر حوضه جهت کاهش مصرف ۱۵ درصدی در بخش شرب، کاهش ۱۰ درصدی در بخش صنعت و کاهش ۳۰ درصدی مصرف آب در بخش کشاورزی را مهمترین راهکارهای حال حاضر برای مدیریت آب در این سطح عنوان کرد.
بر اساس این گزارش، از نخستین رساله دکترای مهندسی عمران گرایش منابع آب دانشگاه صنعتی اصفهان که توسط محمدحسین گل محمدی با راهنمایی دکتر حمیدرضا صفوی و مشاوره دکتر ساموئل سندوال-سالیس از دانشگاه کالیفرنیا ارائه شده، تاکنون سه مقاله ISI در مجلات بین‌المللی و یک مقاله ISC در مجله تحقیقات منابع آب ایران منتشر شده است.
منبع:ایسنا کد خبر:۹۴۰۷۱۰۰۶۱۶۶ تاریخ انتشار:جمعه ۱۰ مهر ۱۳۹۴ – ۱۱:۴۸
