آب یکی از ارکان حیاتی برای بدن است و بدون آب ادامه حیات انسان امکان پذیر نیست. به طور متوسط ۶۰ درصد از وزن بدن از آب تشکیل شده و بسیاری از فعالیت های طبیعی و عملکرد بدن به آب وابسته است. دکتر حمیدرضا فرشچی، متخصص تغذیه در اهمیت آب برای سلامتی بدن می گوید: به گفته گذشتگان آب یکی از عناصر تشکیل دهنده بدن است و در فعالیت های فیزیولوژیک بدن نقش اساسی ایفا می کند. آب در دفع سموم از ارگان های مختلف و حمل مواد غذایی به سلول ها چه در گردش خون و چه آب های میان بافتی، عملکرد بسیار موثری دارد و علاوه برآن برای مرطوب نگه داشتن بافت های مخاطی بدن و مایعات اطراف مفاصل کاربرد دارد. بدون آب انسان ظرف چند روز می میرد زیرا آب مانند روغن گریس عمل می کند و ماده اصلی تشکیل دهنده بزاق است. به همین دلیل است که فردی که دچار کم آبی می شود، پوست، حالت شکننده پیدا می کند و حالت ارتجاعی خود را از دست می دهد. به ویژه کسانی که تحمل کمتری نسبت به کم آبی دارند، بیشتر در معرض خطر عوارض آن هستند.
کودکان بر اثر کم آبی ممکن است دچار اختلالات شدید و حتی منجر به مرگ شوند. سالخوردگان نیز به عارضه کم آبی حساس هستند و از طرف دیگر آب در فعل و انفعالات شیمیایی بدن نقش اساسی ایفا می کند و سوخت و ساز بدن را تحت تاثیر خود قرار می دهد. درست به همین دلیل است که در افراد چاق برای تنظیم سوخت و ساز بدن نوشیدن آب طی روز بسیار حیاتی است.این کارشناس تغذیه درباره نیاز روزانه بدن، به آب توضیح می دهد همه روزه طی تنفس، تعریق و ادرار و اجابت مزاج آب بدن از دست می رود. برای عملکرد مطلوب بدن باید ذخایر آبی بدن را با مصرف غذاها و نوشیدن تجدید و بازسازی کرد. نیازهای تقریبی بدن به آب با سطح فعالیت بدنی و نوع رژیم غذایی در سنین مختلف متفاوت است اما به طور طبیعی توصیه می شود یک فرد بزرگسال ۷ تا ۸ لیوان آب بخورد. قطعا کسی که دچار تعریق بیشتر است نیاز به آب بیشتری دارد یا کسی که دچار اسهال شده باشد باید آب بیشتری مصرف کند. خوب است بدانید که میزان دفع ادرار برای افراد بالغ به طور متوسط در حدود ۵/۱ لیتر در روز است فرد در طول روز به طور متوسط نزدیک به یک لیتر آب از طریق تنفس، تعریق و اجابت مزاج از دست می دهد. غذاها معمولا شامل ۲۰ درصد از کل مایعات دریافتی هستند لذا اگر طی روز حدود ۲ لیتر آب یا دیگر مایعات مساوی با ۸ فنجان آب مصرف کنیم، عموما به موازات دریافت رژیم غذایی طبیعی مایعات از دست رفته بدن را جبران می کنیم.
بنابراین مصرف روزانه ۸ لیوان آب که هر لیوان حاوی ۲۴۰ سی سی باشد نیاز یک فرد بزرگسال را برطرف می کند.این کارشناس تغذیه درباره مصرف آب در رژیم های لاغری توضیح می دهد: یکی از مسائلی که افراد چاق در تنظیم اشتها با آن مواجه هستند، نوشیدن آب است.بسیاری از اوقات این افراد تفاوتی بین تشنگی و گرسنگی یا حتی گرسنگی و خستگی نمی بینند ، در نتیجه برای رفع خستگی و تشنگی و رفع استرس به خوردن رو می آورند در حالی که مصرف آب کافی به میزان ۸ لیوان در روز، نه فقط به تنظیم سوخت و ساز بدن می انجامد بلکه به تنظیم اشتها نیز کمک می کند. در مورد علائم کم آبی در کودکان باید گفت بارزترین آن ها خشکی پوست و خشکی مخاط چشم است و این علائم باید جدی گرفته شود زیرا می تواند انرژی بدن را تحلیل برده، خستگی به همراه آورد و این موضوع به ویژه در فصول گرم سال بیشتر مشاهده می شود.کودکان خردسال در اثر از دست دادن آب بدن با فرورفتگی ملاج، کم تحرکی ،ضعف، خواب آلودگی و بی حالی مواجه می شوند و والدین به محض ابتلای کودک به اسهال باید نسبت به این علائم هوشیار باشند و مداوا را تحت نظر پزشک شروع کنند. در مورد بزرگسالان تشخیص کم آبی بدن راحت تر است زیرا خود فرد متوجه کم آبی بدنش می شود و می تواند آن را جبران کند.دکتر فرشچی درباره سایر نوشیدنی ها به جز آب برای رفع تشنگی می گوید مایعات ایزوتونیک در اولویت قرار دارند. نوشابه ها و آب میوه هایی که ایزوتونیک نیستند، قادر به جا به جایی آب در فضای بین بافتی و عروق خونی نیستند و تاثیری بر سلامت جسم ندارند.
بنابراین بهترین نوشیدنی برای درمان کم آبی بدن آب است، سرم های فیزیولوژیک نیز کمک می کند تا آب به فضای سوم بدن برسد و فضای میان بافتی و عروق خونی به آب دسترسی پیدا کنند. درباره آب معدنی نیز باید متذکر شد که درست است که آب های معدنی از نظر بهداشتی قابل اطمینان حاوی ریزمغذی هاست اما بدن می تواند ریزمغذی ها را از منابع دیگر تامین کند و آب شهری نیز به تنهایی در صورت بهداشتی بودن، می تواند نیاز بدن را برآورده کند و سلامت بافت ها و عروق را تضمین کند.وی درباره بطری های آب معدنی که گفته می شد سرطان زاست گفت: تحقیقات مشخص و ثابتی درباره سرطان زا بودن بطری های آب انجام نشده است و درباره سرطان گفته ها و شنیده ها بسیار زیاد است اما واقعیت این است که برخی عوامل سرطان زا طی تحقیقات و بررسی های متعدد دانشمندان از نظر علمی ثابت شده و برخی نه. بطری ها هم شامل دسته دوم هستند آن را نمی شود رد یا تایید کرد.یکی از مهم ترین سوالات دراین حوزه، استاندارد بودن آب معدنی است. دکتر ضیاء الدین مظهری، متخصص تغذیه دراین باره به سلامت می گوید: منابع تامین این آب ها، به ویژه انواعی که از آب های پایین دست تهیه می شوند (یعنی از سرچشمه یا قنات جمع آوری نمی شوند) در معرض آلوده شدن با انواع آفت کش ها هستند. این در حالی است که ممکن است بعضی از این محصولات از کیفیت کافی و استاندارد لازم برخوردار نباشند و تولیدکنندگان استانداردها را رعایت نکرده باشند. بعضی از این محصولات سدیم، نیترات، نیتریت، سرب، کادمیوم و جیوه بالایی دارند. به عنوان مثال در بعضی موارد مقدار سدیم آن ها بیش از ۱۰ میلی گرم در لیتر است و با توجه به این که دریافت سدیم، نیترات و نیتریت به دلیل استفاده از غذاهای حاضری معمولا در رژیم غذایی افراد بالاست، توصیه می شود هنگام خرید آب های معدنی به برچسب آن ها دقت زیادی شود. نوع بسته بندی این محصولات هم می تواند به ۲ صورت سلامتی افراد را تهدید کند.
اول استفاده از بطری های نامرغوب و غیراستاندارد و دوم وارد شدن ترکیبات پلیمری در ساخت ظرف پلاستیکی PVC و PET به داخل آب که می تواند سرطان زا باشد. در دمای بالاتر ورود این مواد به داخل آب شدت بیشتری پیدا می کند و هر چه از زمان تولید محصول گذشته باشد، میزان بیشتری از این مواد داخل آن خواهد شد. بنابراین توصیه می شود هنگام خرید آب معدنی به زمان تولید و ترکیبات آن دقت کرده و آب معدنی را در محل مناسبی نگه دارید.وی در پاسخ به این سوال که آیا یخ بستن یا فریز کردن آب درون بطری مشکلی ایجاد می کند، می گوید: یخ بستن آب درون بطری موجب ایجاد ترکیبات سرطان زا می شود و نباید درجه خنک کردن بطری تا میزان یخ بستن آب کاهش پیدا کند، تاکید می کنیم که نه تنها از بطری های پلاستیکی برای خنک کردن و یخ بستن آب معمولی استفاده نکنید، بلکه از نگهداری موادی که خواص اسیدی یا بازی دارند مثل آب غوره، آب لیمو و سرکه در آن ها خودداری کنید زیرا این مواد با دیواره بطری واکنش هایی ایجاد می کنند که خطرآفرین و سرطان زاست. همچنین گرما و تابش مستقیم نور آفتاب واکنش بین محتویات بطری و دیواره آن را افزایش می دهد که این امر موجب انتقال ترکیبات دیواره بطری به مواد داخل بطری و در نتیجه افت کیفیت و فساد مایع می شود.
منبع:http://myisfahan.com/