تابستان است و هوا داغ. بازار آبهای معدنی هم چون این هوا، داغ است. اگر بگوییم پر فروشترین محصول بقالیها در این فصل، آب معدنی است اغراق نکردهایم. بطریهایی با شکلهای گوناگون و نامهای متفاوت درج شده روی آن. حال شنیده میشود که بطریهای آب معدنی با آب معدنی پر نمیشود. در همین راستا، محمدحسین قربانی، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، روز دوشنبه گفت: «بر اساس گزارشات، مشاهده شده که برخی افراد از سیستم آب شهر یا آبهای زیرزمینی برداشت کرده و آبها را در بطریها میریزند و تحت عنوان آب معدنی به فروش میرسانند این درحالی است که دستگاههایی که به افراد مجوز میدهند باید بر عملکرد آنها نیز نظارت داشته باشند.»
ضرب الاجل یک ماهه وزیر
چند روز پیش از صحبتهای قربانی، سید حسن هاشمی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: «با توجه به اطلاعاتی که در مورد وضعیت نابسامان آبهای بطری شده در کشور به دست آمده است به سازمان غذا و دارو یک ماه فرصت دادم تا بعد از بررسی کارشناسی مشخص کنند از بین آبهای بطری شده موجود در بازار، کدامها واقعا آب معدنی هستند و کدامها آبهای دیگری هستند که به نام آب معدنی به مردم عرضه می شوند.» هاشمی افزود: «در مورد آبهای بطری شده به خصوص آبهای چند منطقه خاص که اطلاعات آن را داریم مشخص شده که اطلاعات مندرج بر روی بسته بندی با محتوای آن یکسان نیست و باید با بررسی دقیق کارشناسی جلوی سوء استفاده تولید کنندگان این اقلام گرفته شود.» قربانی در پی سخنانش در این باره گفت: «این اقدام حرکت رو به جلویی است چرا که هر زمان بتوانیم از چنین اقداماتی جلوگیری کنیم توانستهایم گامی مثبت در حوزه سلامت برداریم. آب معدنی در کشور محصولی پر مصرف است و باید در تولید و صدور پروانه و بهرهبرداری و توزیع آن نظارت شود، به نظر میرسد تا به امروز نیز تعللی در این زمینه صورت گرفته که باعث شده وزارت بهداشت چنین دستور العملی را صادر کند.»
بطری های خطرناک آب
آب معدنی، همانطور که از نامش پیداست باید حاوی مواد معدنی باشد. حال نامگذاری بطریهای پر شده با آبهای غیر معدنی، دروغی بیش نیست. اما تکان دهندهتر از هر چیزی شنیدن پر شدن این بطریها با آبهای زیرزمینی است. آبهایی که کارشناسان سلامت آن را تایید نمیکنند و هر از چندی خبر آلودگی آن را بین اخبار میشنویم. تیر ماه امسال بود که علی محمد شاعری، رییس ستاد محیط زیست شهرداری تهران با تاکید بر آلودگی آبهای زیرزمینی تهران، گفت: «این آبها با آبهای سطحی که آلوده نیستند ترکیب میشود و از لحاظ سلامت آب شرب مردم تهران در حد مجاز قرار میگیرد در حقیقت آب شرب مردم تهران سالم است اما اراضی کشاورزی جنوب تهران که با آبهای زیرزمینی آلوده آبیاری میشود مشکلات بسیاری به وجود میآورند.» شاعری به همین گفته ها اکتفا نکرد و پس از چند روز در اظهار نظری دیگر گفت: «جریان آب زیرزمینی در شهرها و استقرار نامناسب کارخانجات صنعتی که خود از منابع آلوده کننده هستند در مناطق بالادست سبب آلودگی جدی آب های زیرزمینی میشود. بالا بودن غلظت آلایندههای نیترات، کلراید و سولفات که در چاههای مناطق شهری و در محدوده گسترش شهرها قرار دارد، نشان میدهد که آلودگی سفره آب زیرزمینی از زمان گسترش بیرویه شهر شروع شده و علت آن افزایش جمعیت شهری و توسعه افقی شهر در حواشی بوده است. غلظت بالای بعضی از آنیونها سولفات و کاتیونها، منیزیم در آبهای زیرزمینی به خاطر وجود آنها در مواد شوینده بوده که از طریق نشت فاضلاب وارد سفره آب زیرزمینی شهر شدهاند.» در مورد ورود فاضلاب به آب های زیر زمینی وحید نوروزی، شهردار منطقه ۱۸ هم در خرداد امسال با اشاره به آلودگی احتمالی یکی از چاههای عمیق آب زیرزمینی در این منطقه گفت: «این مسئله مربوط است به یکی از بیمارستانهای نیمه دولتی که به نظر میرسد فاضلاب بیمارستانی وارد چاه مذکور شده است که وزارت بهداشت موضوع را پیگیری کرده و ما نیز این قضیه را دنبال میکنیم.»
احتمال آلودگی آبهای زیر زمینی بالاست
خدیجه رحمانی، کارشناس تغذیه در این مورد به خبرنگار اجتماعی روزنامه ابتکار میگوید: با توجه به اکوسیستم و شرایطی که بر آن حاکم است، احتمال آلودگی آبهای زیر زمینی زیاد است. باران آلودگی را وارد زمین میکند. بدین ترتیب آلودگیها وارد آبهای زیرزمینی میشود. پس استفاده از آبهای زیرزمینی جهت پر کردن بطریهای آب معدنی، قطعا کار خطرناکی است و باعث بروز بیماری میشود. اما در مورد آبهای شهری، میتوان گفت که این آبها به دلیل فرآیند تصفیه و پالایش نسبت به آبهای زیرزمینی سالمتر است و با استانداردهای دنیا مقایسه میشود. از نظر بهداشتی بر مبنای استانداردهایی که توسط WHO (سازمان بهداشت جهانی) مقرر شده است، آب شهری سالمترین آب است. بر اسان همین استانداردها میزان مواد مختلف موجود در آب سنجیده می شود. ولی اینکه آب شهری را به عنوان آب معدنی در اختیار مردم قرار دهند، خلاف اخلاق است. تصوری که از نظر میزان املاح و عناصر معدنی در مورد این دو آب وجود دارد، کاملا متفاوت است. وگرنه همه در منزلشان به آب لوله کشی دسترسی دارند. ریختن آب شهری درون بطریها می تواند زمینه ساز آلودگی آب شود زیرا به دلیل راکد بودن بار میکروبی آب بالا میرود. آب شهری به دلیل در جریان بودن دچار چنین مشکلی نمیشود. حتی بطریهای آب معدنی هم باید ظرف یک هفته پس از تولید استفاده شود.
هیچ مشکلی تا به امروز دیده نشده است
حسین رستگار، مدیرکل آزمایشگاههای مرجع کنترل سازمان غذا و دارو، چند روز پیش در این باره گفت: «خوشبختانه از زمانی که وزیر بهداشت بر این موضوع تاکید نمود ریاست سازمان غذا و دارو آن را در اولویت برنامه های ما قرار دادند لذا پیرو همین برنامه تمامی آب های معدنی و آشامیدنی کشور جمع آوری و مورد بررسی و آزمایش قرار گرفتند. دکتر رستگار افزود: با توجه به اینکه این آبها ازجنبههای مختلف در حال بررسی میباشند بنابراین امیدواریم بسیار سریعتر از زمان اعلام شده مورد وزیر محترم بهداشت نتیجه را اعلام کنیم تا در صورت وجود مواردی خاص که نیاز به تقویت جنبه نظارتی و کنترلی دارد آنها را به دانشگاهها اعلام نماییم تا اقدام لازم را صورت دهند. نظارت ها و بازدیدها از کارخانههای تولید آب معدنی به صورت برنامه ریزی شده توسط کارشناسان ما صورت میگیرد علاوه بر آن مسئول فنی با حضور مداوم در کارخانه مسئولیت تایید کیفیت آب را از همه جنبه ها دارد. تا به امروزه در بررسیها هیچ گونه مشکلی دیده نشده است و اگر مشکلی وجود داشته باشد حتما اعلام میشود و برخوردها نیز از طریق مسیر قانونی صورت میگیرد و مردم هیچ نگرانی در این زمینه نداشته باشند.»
کدام را باور کنیم؟
اگر هیچ گونه مشکلی در مورد این آبها وجود ندارد، پس این همه سر و صدا و هیاهو برای چه بود؟ یعنی فقط قرار است هر از گاهی یک هیاهوی رسانه ای درباره آلوده بودن یک محصول غذایی به راه بیندازند و هراس به دل مردم افکنند؟ یا اینکه باید به درستی اخبار ایمان آورد و از سلامت بطری های آب معدنیی که قرر است به جای رفع عطش، آتشی شود بر سلامت جان ترسید؟
منبع: آخرین نیوز تاریخ انتشار: شنبه, ۲۴ مرداد ۱۳۹۴ ساعت ۰۸:۰۰