آیا نباید انتقال آب از سر شاخه‌های کارون و گرفتن حقابه طبیعی آن را به عنوان یکی از مهمترین دلایل تنگی نفس و وضعیت ریزگردهای مردم خوزستان و اهواز دانست؟
گرده افشانی یا خشک شدن چشمه‌ها؛ کدام علت تنگی نفس خوزستانی‌هاست؟
آب‌های سرچشمه کارون و آنچه سهم مردم خوزستان است به بهانه آب شرب، به کشاورزان اصفهانی می‌رسد که سند تشنگی کارون، شالیزارهای برنج شهرهای زرین، باغداران، لنجان، ورنامخواست و زاینده رود نصف جهان است.
این اتفاق در حالی روی داده که معاون وزیر جهاد کشاورزی کشت برنج در تمامی استان‌ها به جز مازندران و گیلان را ممنوع اعلام کرده است.
بحث اینجاست که چرا ۴۰۰ میلیون متر مکعب از آب زاینده رود و حدود ۸۰۰ میلیون متر مکعب از آب سرشاخه‌های رودخانه کارون؛ صرف کشاورزی غرقابی، غیر اقتصادی و پر هزینه ناشی از آب گران انتقالی می‌شود، در حالی که این انتقال آب را، به پرونده تأمین آب شرب چسبانده اند بدون اینکه مجوز زیست محیطی داشته باشند.
حذف حقابه کارون ، هجوم ریزگردها، آب شرب گل آلود، خشکی مزارع کشاورزی و . . . تنها بخشی از صدمات این انتقال آب به شمار می‌رود.
**آبی که به بهانه شرب به کام کشاورزان و صنایع تمام می‌شود
مصرف سالانه آب کشاورزی اصفهان حدود یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون متر مکعب است که حدود ۸۰۰ میلیون متر مکعب آن یعنی به اندازه یک زاینده رود کامل، از آب سر شاخه‌های کارون و از تونل‌های کوهرنگ اول و دوم و چشمه لنگان تأمین می‌شود.
علاوه بر این انتقال آب؛ ۴۰۰ میلیون متر مکعب دیگر، از آب زاینده رود که حجم طبیعی آن ۸۰۰ میلیون متر مکعب برآورد شده به مسائل کشاورزی استان اصفهان اختصاص یافته است؛ در حالی که کارشناسان محیط زیست معتقدند که روش کشاورزی در این استان غرقابی بوده و با جایگزینی روش‌های مدرن و بهینه، علاوه بر حذف آب گران انتقالی و معایب آن در مبدأ، می توان آب زاینده رود را برای حفظ آن صرف کرد.
با این حال همچنان اصرار به انتقال آب از دیگر سر شاخه های کارون در بیرگان (سومین تونل کوهرنگ) و بهشت آباد را دارند.
**خطر در کمین است
کشاورزی گران با آب انتقالی کارون در استان‌های غیر مسیر کارون نه تنها باعث اتلاف منابع ملی و منافع کشور می‌شوند بلکه به نوعی مخالف اقتصاد مقاومتی است.
انتقال آب سرشاخه‌های کارون حتی برای آب شرب؛ اگر منجر به خرید آب معدنی توسط ساکنان پایین دست شود کار نادرستی است.
این انتقال آب باعث نابودی چشمه‌های چهار محال و بختیاری، کشاورزی مسیر طبیعی کارون، ورود آب شور دریا به خاطر کاهش آورد کارون، نابودی نخلستان‌های انتهای مسیر کارون، افزایش ریزگردهای داخلی خوزستان، افزایش غلظت فاضلاب کارون، افزایش بیماری‌های آمیبی و تنفسی در خوزستان، کاهش کیفیت آب شرب خوزستان به گونه‌ای که مردم این دیار به شکلی غیر سیستم لوله کشی اقدام به تهیه آب خود می‌کنند.
در نهایت عرصه‌های گسترده کشاورزی اقتصادی چهار فصل کشت خوزستان و منابع ملی آب کارون نابود و مردم این سرزمین اقدام به مهاجرت خواهند کرد.
**اصفهان تشنه تر می‌شود
با همه این انتقال آبها، استان اصفهان دارای بزرگترین فضای سبز مصنوعی کشور، بزرگترین مراکز تفریحی آبی فلات مرکزی، صنایع آب بری مثل فولاد پتروشیمی، پالایشگاه، آجرپزی و کشاورزی غرقابی است.
انتقال آب، منطقه اصفهان را تشنه تر و تنها مسکنی برای چند سال است چرا که آب برها با پیشرفت خود، روز به روز میزان آب خواهی خود را افزایش می دهند.
** طرح‌های انتقال آب کارون مجوز ندارد
معصومه ابتکار رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در ابتدای مرداد ماه امسال در نشست با مدیران استانی اهواز درباره وضعیت رودخانه کارون تأکید کرد: برای هیچ کدام از طرح‌های برداشت آب از سرشاخه‌های کارون مجوز زیست محیطی صادر نشده است.
در حالی عدم مجوز زیست محیطی انتقال آب سرشاخه‌های کارون از جانب مقام ارشد سازمان حفاظت محیط زیست مورد تأکید است که امسال انتقال آب کارون به کرمان در طرح بهشت آباد کلید خورده است.
**گرده افشانی گیاهان و تنگی نفس اهالی خوزستان
ابتکار رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در نشست اخیر شورای حفاظت کیفی رودخانه کارون و ستاد مقابله با گرد و غبار خوزستان در خصوص فرجام مطالعات مشکلات تنفسی این منطقه معتقد است: تاکنون ۱۶ گزینه احتمالی به عنوان عوامل عارضه تنگی نفس خوزستانی‌ها مورد بررسی قرار گرفته که در مطالعات اولیه احتمال گرده افشانی گیاهی و تشدید آن با نخستتین بارندگی به عنوان مهمترین عامل تنگی نفس مطرح شده است.
با این اوصاف به نظر می‌رسد ابتکار در بیان دلایل مختلف تنگی نفس خوزستانی‌ها هر روز گزینه جدیدتری را ارائه کرده و آب پاکی را در دست مردم می‌ریزد که این بار پس از سه سال، گرده افشانی گیاهان را از مهمترین دلایل تنگی نفس خوزستانی‌ها معرفی کرده است.
آیا نباید انتقال آب از سر شاخه‌های کارون و گرفتن حقابه طبیعی آن را به عنوان یکی از مهمترین دلایل تنگی نفس و وضعیت ریزگردهای مردم خوزستان و اهواز دانست؟
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان کد خبر:۵۷۲۲۱۶۴ تاریخ انتشار:۱۵ مرداد ۱۳۹۵ – ۱۲:۱۱
