به‌رغم تحولات اقلیمی، خشکسالی‌ها و کم‌آبی‌های اخیر و بحران آب به وجود آمده در کشور توجه به بخش آب در سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه نسبت به برنامه‌های توسعه چهارم و پنجم کمرنگ شده است.
با وجود آنکه در سیاست‌های کلی ابلاغی برنامه ششم از سوی مقام معظم رهبری، آب به عنوان یکی از محورهای کلیدی ذکر شده بود اما موضوع آب در برنامه ششم هیچ بند مستقلی ندارد در حالی که برای بسیاری از بخش‌ها از جمله بخش‌های نفت و حمل و نقل بندهای مستقلی در سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه ارائه شده است.
مقایسه بندهای سه برنامه توسعه‌ای چهارم، پنجم و ششم نشان‌دهنده کمتر شدن توجه به مساله آب است. در برنامه چهارم سه بند ۱۹، ۳۷ و ۴۰ به موضوع آب اختصاص یافته بود. در این بندها آورده شده بود:
بند ۱۹: آمایش سرزمین مبتنی بر اصل حفاظت محیط زیست و احیای منابع طبیعی باشد. بند ۳۷: ایجاد سازوکار مناسب برای رشد بهره‌وری عوامل تولید انرژی، سرمایه، نیروی کار، آب وخاک در دستور کار قرار گیرد و بند ۴۰: توجه به ارزش اقتصادی، امنیتی، سیاسی و زیست محیطی آب در استحصال، عرضه، نگهداری و مصرف آن و مهار آبهایی که از کشور خارج می‌شود و اولویت استفاده از منابع آب‌های مشترک لحاظ شود.
در برنامه پنجم اگرچه بندهای مربوط به آب به یک مورد محدود شد اما همچنان بندی مستقل برای توجه به مقوله آب وجود داشت. در بند ۲۶ برنامه پنجم آمده است: توجه به ارزش اقتصادی، امنیتی، سیاسی و زیست محیطی آب با تسریع در استحصال، عرضه، نگهداری و مصرف آن و مهار آبهایی که از کشور خارج می‌شود با اولویت استفاده از منابع آب‌های مشترک لحاظ شود. این بند در واقع تکرار بند ۴۰ برنامه چهارم بود.
اما در برنامه ششم و در بند ۲۸ آورده شده است: اولویت دادن به حوزه‌های راهبردی صنعتی از قبیل صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، حمل ونقل، مواد پیشرفته، ساختمان، فناوری اطالعات و ارتباطات، هوافضا، دریا، آب و کشاورزی و افزایش ضریب نفوذ فناوری‌های پیشرفته در آنها مورد توجه قرار گیرد.
همانطور که براساس تحلیل مرکز پژوهش‌های مجلس اشاره شد، به‌رغم تحولات اقلیمی، خشکسالی‌ها و کم آبی‌های اخیر و بحران آب به وجود آمده در کشور و همچنین هشدار دستگاه‌ها و مراکز اجرایی و تحقیقاتی کشور مبنی بر این امر، جایگاه آب در سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه باید به طور مستقل و پررنگ ارائه شود تا بتوان سایر مواد برنامه ششم توسعه را برمبنای آن تدوین کرد. در سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه تقریبا تمامی موارد موردنظر به طور غیرمستقیم به مقوله آب اشاره دارند.
نگاهی به برنامه چهارم و پنجم نشان می‌دهد برخی از اهداف کمی مرتبط با بخش آب به‌طور صریح ذکر شده‌اند که از جمله می‌توان به افزایش ۲۵ درصدی کارآیی آب در بخش کشاورزی در برنامه چهارم توسعه و بهبود ۲۵ درصدی بیلان سفره‌های آب زیرزمینی در برنامه‌های چهارم و پنجم توسعه اشاره کرد.
منبع:تابناک کد خبر:۵۵۶۳۳۹ تاریخ انتشار:۰۴ دی ۱۳۹۴ – ۰۹:۴۱
