از آنجا که شبکه فاضلاب تهران تکمیل نشده است و هنوز هم در بسیاری از نقاط پایتخت، فاضلاب با آب‌های زیرزمینی ترکیب می‌شود، بنابراین وجود نیترات در آب‌های زیرزمینی، اتفاقی دور از انتظار نیست.
رئیس کمیسیون محیط زیست شورای شهر تهران معتقد است در سال‌های گذشته ۷۵ درصد آب تهران توسط سدها و فقط ۲۵ درصد توسط چاه‌های عمیق پوشش داده می‌شد، اما متاسفانه امسال ۵۸ درصد از آب تهران توسط سدها و ۴۲ درصد توسط چاه‌ها تامین می‌شود.
آب چاه‌ها هم که مملو از نیترات است و حافظی تاکید داشت که به واسطه حفر چاه‌های عمیق در تهران، میزان نیترات موجود در آبها به ۶۰ درصد رسیده است. برای تامین آب شرب پایتخت نیز آب چاه با سد تلفیق شده؛ طوری که به واسطه همین کار، هم اکنون نیترات موجود در آب تهران به ۳۰ درصد رسیده است، آن هم در حالی که آب پشت سدها زیر ۱۰ درصد نیترات دارند که برای مصرف انسانی بسیار مناسب است. به بیان دیگر، مسئولان شورای شهر و محیط زیست استان تهران مدعی هستند که به دلیل کاهش آب سدها و کم شدن آب‌های سطحی در استان تهران، رفته رفته از میزان آب شرب سالمی که در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد است ، کم شده است، اما در مقابل برای جبران کم‌آبی پایتخت، آب سدها با آب‌های زیرزمینی در چاه‌ها که مملو از نیترات است، ترکیب شده و حاصل کار به شکلی درآمده که میزان نیترات در آب شرب پایتخت برای سلامت شهروندان، خطرآفرین شده است.
آب ناسالم را رقیق می‌کنیم
اگر وزیر بهداشت، به طور کلی وجود نیترات در آب شرب تهران را رد می‌کند، اما غلامرضا شقاقی، رئیس اداره بهداشت آب و فاضلاب وزارت بهداشت این موضوع را صددرصد تکذیب نکردو گفت که شاید در آب شرب تهران نیترات وجود داشته باشد، اما بحث اینجاست که برای سالم نگه داشتن آب شرب تهران، تلاش می‌شود که آب ناسالم را رقیق کنیم و به میزان استاندارد و قابل مصرف برای شهروندان برسانیم.
این مقام مسئول، گفته‌های مسئولان شورای شهر پایتخت و محیط زیست استان تهران را رد کرد و توضیح داد که این حرف‌ها که می‌گویند آب شرب تهران سالم نیست، بی‌اساس است و این حرف‌ها را قبول نداریم. ما با رقیق کردن آب ناسالم در آب سالم یا حذف نیترات در آب شرب، اجازه نمی‌دهیم که آب مصرفی ناسالم در اختیار شهروندان قرار بگیرد.
در تعریف استانداردها اختلاف نظر وجود دارد
یکی از عمده اختلاف نظرها بین شورای شهر و وزارت نیرو، میزان نیترات موجود در آب شرب است.
رئیس کمیسیون محیط زیست شورای شهر تهران می‌گوید بر اساس استانداردهای جهانی میزان نیترات در هر لیتر آب باید ۴۵PPM (میلی گرم در هر لیتر) باشد، اما برای آب ما این عدد حدود ۵۰ است.
یعنی اگر با گفته‌های حافظی جلو برویم، ۵ میلی گرم نیترات بیشتر در هر لیتر آب شرب تهران وجود دارد، اما علیرضا نوذری‌پور، معاون مهندسی و توسعه شرکت آب و فاضلاب استان تهران گفته است که ما این استاندارد را قبول نداریم و به اعتقاد ما استاندارد جهانی، همان ۵۰ppm است که ما هم آن را رعایت می‌کنیم.
او قبول دارد که ۴۲ درصد آب شرب تهران از طریق چاه‌ها تامین می‌شود، اما تاکید می‌کند که منابع این چاه‌ها سالم است و برای این کار، چاه‌هایی انتخاب شده که دارای آب سالم است؛ همچنین کیفیت آب این چاه‌ها نیز از سوی ۴۸ آزمایشگاه در سطح شهر، کنترل می‌شود.
سخنگوی شرکت آب و فاضلاب استان تهران مدعی است که این شرکت حاضر است آب را جیره‌بندی کند، ولی حاضر نیست به دلیل کمبود آب شرب، از منابع ناسالم و چاه‌های غیراستاندارد، آب مصرفی شهروندان را تامین کند. در هر حال، با توجه به اینکه وزارت بهداشت و وزارت نیرو، هر دو مدعی سالم بودن آب شرب تهران هستند و از سوی دیگر هم محیط‌زیست و شورای شهر تهران، دلایل و ادعاهای این دو وزارتخانه را قبول ندارند، به نظر می‌رسد در این شرایط، بهترین راه حل این باشد که کارگروهی متشکل از هرچهار نهاد موافق و مخالف تشکیل شده و ابهام‌ها بررسی شود تا در پایان این بررسی، همه نهادهای مسئول به اشتراک نظری واحد برسند. با این کار می‌توان امیدوار بود که حداقل سلامت شهروندان، قربانی ابهام‌ها و دعوای نهادهای رسمی نشود و مردم با اطمینان خاطر، آب شرب را مصرف کنند.
آب تهران سالم است
به گفته وزیر نیرو با به مدار آمدن تصفیه خانه هفتم که آب سد ماملو را تصفیه و با خط انتقال به جنوب تهران منتقل می‌کند مشکل سلامت آب وجود ندارد و آب تهران کاملا سالم است و مردم با اطمینان می‌توانند از آب شرب شهری استفاده کنند.
چیت چیان، وزیر نیرو با بیان اینکه آب تهران هیچ مشکلی از نظر بهداشتی ندارد، گفته است که این اطمینان را به مردم تهران می‌دهیم که بدون هیچ نگرانی از آب شیر استفاده کنند چراکه آب شرب تهران کاملا سالم و بهداشتی است.
پیشتر نیز محمدمهدی فیض آبادی رییس انجمن میکروب‌شناسی ایران ضمن تاکید بر سلامت آب شرب تهران، گفته بود که فضاسازی‌هایی که در باره ناسالم بودن آب تهران صورت می‌گیرد، درست نیست.
به گفته وی ۴۲ آزمایشگاه اداره آب و فاضلاب به طور مرتب سلامت آب را در شهر تهران کنترل می‌کنند لذا از دیدگاه میکروب شناسی، آب آشامیدنی تهران تایید می‌شود و مشکلی ندارد.
حرف کارشناسان
در برابر معضل آلودگی آب شرب معمولا دو راه حل ارائه می‌شود. یکی دستگاه‌های تصفیه آب است و دیگری خرید بطری‌های آب آشامیدنی. اگر چه در آب آلودگی‌هایی وجود دارد اما چون منشاء این آبها مشترک است، بعضی از انواع آلودگی آب با دستگاه تصفیه و داخل بطری کردن برطرف نمی‌شوند. آب آشامیدنی بسته‌بندی شده احتمال آلودگی بیشتری دارد. این آبها در بطری‌هایی ریخته می‌شوند که به دلیل جنس پلاستیکی‌شان می‌توانند آلودگی‌های شیمیایی را وارد آب کنند به ویژه وقتی برای مدت طولانی این بطری‌ها زیر گرمای آفتاب قرار بگیرند آلودگی‌شیمیایی بطری بیشتر جذب آب می‌شود.
به طور کلی آلودگی آب شرب را به چند دسته می‌توان تقسیم کرد که مهمترین‌های‌شان «آلودگی‌های فیزیکی» از جمله گل‌آلود بودن یا کف داشتن، «آلودگی بیولوژیکی» که از طریق آلودگی فاضلاب‌ها به آب‌های چاه راه پیدا می‌کنند و موجودات زنده و انگل‌ها منشاء آنها هستند و دیگری «آلودگی شیمیایی» است که عمدتا کارخانه‌ها عامل پدیدآورنده‌اش هستند. درمناطق صنعتی بیشتر آلودگی شیمیایی است و آب دارای آرسنیک و جیوه است. درشهرها آلودگی بیولوژیک بیشتر است. به‌عنوان مثال آبی که درجوی‌های خیابان ولیعصر تهران جریان دارد، همراه فاضلاب به شهر ری می‌رود و در آنجا با همین فاضلاب سبزی کاری می‌شود، زیرا این فاضلاب‌ها برای رشد میوه بسیار خوب است و به همان میزان برای مصرف کننده مضر است.
درگذشته آلودگی‌ها در این سطح نبود. امروزه با وجود این همه ساختمانی که ساخته می‌شود، تمام فاضلاب آن وارد شبکه می‌شود و از آنجا به آب‌های زیرزمینی و شبکه آب سرازیر می‌شود.
منبع:تیتر شهر کد خبر:۱۸۳۴ تاریخ انتشار:۵۵ : ۱۵ – ۰۵ مهر ۱۳۹۵
