سیل مدیریت بحران را بُرد

دعا برای بارش باران مستجاب شد و از روز دوشنبه و سه شنبه هفته گذشته ۹ استان کشور شاهد باران شدید بهاری بودند. اما عدم مدیریت صحیح در آبخیزداری، بی توجهی به زیرساخت های شهری و روستایی در زمان بحران، بی توجهی وزارت نیرو در مدیریت بحران سیلاب، بی توجهی به آموزش ها و تمهیدات لازم در پیشگیری از حوادث، بی تدبیری در مدیریت بحران استانها و کشور و همچنین غیرفعال بودن ستادهای مدیریت بحران در شهرها و روستاها موجب بروز خسارت های جبران ناپذیر در بارش های روزهای اخیر شده است.

البته گاف های مدیریت بحران تنها به سیلاب منتهی نمی شود بلکه در سال های گذشته هم وقوع طوفان تهران موجب توبیخ مدیر بحران استان شد. همچنین مدیریت بحران در زلزله ورزقان و سیستان و بلوچستان هم بخشی از ناکارآمدی این نهاد تاثیر گذار در حفظ جان شهروندان در زمان حوادث و بلایای طبیعی بود به نحوی که رئیس وقت جمعیت هلال احمر به دلیل این ناکارآمدی ها به رئیس جمهور نامه نوشت.. سال ۹۳ در جریان ۳۳ مورد زمین لرزه در مدت ۲۴ ساعت در منطقه جواد آباد ورامین هم هیچ یک از شهروندان از سوی مدیریت بحران مطلع نشده و هشداری هم اعلام نشده بود و در سیلاب همان سال در تهران باز هم شاهد عدم مدیریت صحیح از سوی این نهاد بودیم.

اما سیلاب در ۹ استان کشور و به ویژه خوزستان در نوع خود بی سابقه بوده است. تیتر آخرین خبرها در مورد سیلاب در خوزستان و ایلام را رصد می کنیم:

* راه های روستایی شهرستان دزفول و شوشتر به خاطر طغیان رودخانه به ویژه رودخانه دز خسارت دیدند.

* پل حمیدیه در محور دزفول به شوش نیز که به خاطر طغیان رودخانه مسدود شده و مسیر محور اندیمشک به دزفول جایگزین شده بود نیز امروز بازگشایی شد

* ۸ روستای حاشیه اهواز از شب گذشته برق ندارند

* استاندار خوزستان: روستاهای در معرض سیلاب در صورت مخالفت با حکم قضایی تخلیه شوند

* سیلاب به مناطق اندیکا هم رسید/ صالح شهر غرق شد

* جاده اندیمشک مسدود شد

* خسارت ۵ میلیارد تومانی به تاسیسات آب‌رسانی روستایی پلدختر

* پسربچه ۵ ساله نورآبادی مفقود شد

* آب آشامیدنی ۴۵ روستای پلدختر قطع است/ ۱۱ روستای کوهدشت آب ندارند

* سیلاب بزرگترین انارستان ایران را ویران کرد

* لغو حرکت قطارهای محور شمال به جنوب برای دومین روز پیاپی

* سیلاب ۷۰ میلیارد تومان به بخش‌های مختلف دلفان خسارت وارد کرد

باران باورنکردنی در خوزستان

علیرضا دائمی معاون برنامه ریزی وزارت نیرو می گوید: متاسفانه این میزان بارش با این شدت بی سابقه بوده به نحوی که در ۹ استان کشور بسیاری از رودخانه های ما سالهاست چنین ظرفیتی را نداشته و بیش از اندازه بود. رودخانه های کشور حامی و خانه رودهستند. وقتی چند سال پی در پی خشکسالی می شود به حریم ها تجاوز کرده و اقدام به خانه سازی و پل سازی می کنیم و حالا این آسیب ها رخ می دهد. شاید وقتی بگویم چهارشنبه شب حدود ۸ هزار مترمکعب آب وارد سد دز شده باورنکردنی باشد. این در حالی است که شرایط طبیعی بین ۶۰ تا ۶۰۰ متر مکعب است و خروجی ما هم حدود ۴۸۰۰ مترمکعب بوده است. ساعت ۱۰ صبح ورودی به ۵۸۰۰ و عصر هم به ۲۲۰۰ مترمکعب و ساعت ۲۱ هم به ۳۸۰۰ مترمکعب رسیده است. هواشناسی بارندگی را برای فردا پیش بینی کرده و اگر این سیلاب وارد شود قطعا مورد کنترل است.

سوال:

چرا سازمان مدیریت بحران کشور نظارتی بر بستر و حاشیه رودخانه ها ندارد؟

چرا سازمان مدیریت بحران کشور با استفاده از ظرفیتهای قانونی که دارد به نهادها و سازمان های متخلف در مدیریت آبخیزداری هشدار و تذکر نمی دهد؟

اگر این هشدارها و تذکرات داده شده پس چرا در بارانهای اخیر غافلگیر شدیم؟

خواب خوش مدیریت بحران/ باز هم اطلاع رسانی نشد
در سیلاب روزهای اخیر شهروندان دزفولی خسارات زیادی دیدند و شاید یکی از دلایل این خسارات عدم اطلاع رسانی به موقع از حادثه بوده است. یکی از این شهروندان سیل زده می گوید: به دلیل سیلاب و آب گرفتگی خانه ها ساکنین خانه را تخلیه کرده و به شهرهای اطراف پناه بردند. ساعت ۶ صبح مسیر آب رودخانه زیاد شد اما اطلاع رسانی درستی نشد تا اینکه ساعت ۸ صبح آب وارد خانه ها شد. بعد از اینکه دچار سیل شدیم تازه به ما گفتند خانه ها را ترک کنید. می توانم بگویم که خانه های اطراف رودخانه تا ۲ متر زیر آب رفته است. این شهروند دزفولی گفت: ما به اندیمشک رفته و خانه یکی از اقوام هستیم. در هر حال منتظر هستیم سیلاب کمتر شده تا بازگردیم. وضعیت عشایر هم خوب نیست و احشام زیادی را آب برده است. داخل رودخانه ها می توانید یخچال و تلویزیون و وسایل خانه را مشاهده کنید.

۳۵۰۰ خانه در لرستان زیر آب رفت!

حال و روز لرستان هم بعد از سیلاب خوب نیست. ۱۲۰ میلیمتر بارندگی و قطع ارتباط با ۸۰ روستان در ساعات اولیه حادثه نشان از وضعیت بحرانی استان را می داد و اینکه اعلام شد در روز نخست سیلاب ۱۵۰۰ خانه در شهر و ۲۰۰۰ خانه در روستا دچار آب گرفتگی شده است.

جلسه ستاد مدیریت بحران به ریاست معاون اول رئیس جمهور

بر اساس این گزارش وضعیت به نحوی شد که اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور دستور تشکیل جلسه ستاد مدیریت بحران را صادر کرد و با حضور وزرا و مدیران مربوطه این جلسه تشکیل شد. در این جلسه پس از استماع گزارش هواشناسی دستورات لازم برای اتصال برق مناطق خاموش شده و ارتباط با روستاها صادر شد.

نکته قابل تامل این است که در این جلسه وزرای کشور، نیرو، جهاد کشاورزی، رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، دبیر شورای عالی امنیت ملی، رییس سازمان هواشناسی حضور داشتند. در حالی که در سایر جلسات سازمان مدیریت کمتر این چهره ها را می توان دید! آیا این مدیران ارشد کشور تنها باید زمان حادثه دور یک میز جمع شوند؟ آیا مدیریت بحران کشور بودجه برای پیشگیری نمی خواهد؟ آیا لایحه سازمان مدیریت بحران کشور به تمام و کمال رسید؟ لطفا پیشگیری را پیدا کنید!

معاونین رئیس جمهور روی صندلی مدیریت بحران کشور/ آیا مدیریت بحران مدیر ندارد؟

جلسه ستاد مدیریت بحران در حالی به ریاست معاون اول رئیس جمهور تشکیل شد که در آبان ماه سال ۹۴ هم سیلاب در ایلام موجب تشکیل جلسه مدیریت بحران با حضور محمدباقر نوبخت معاون رئیس جمهور شد. بر اساس اعلام کارشناسان بحران مدیریت بحران در حادثه سیلاب و بارانهای اخیر در سطحی نیست که معاون رئیس جمهور یا شخص رئیس جمهور سکان مدیریت بحران کشور را به دست بگیرد بلکه رئیس سازمان مدیریت بحران کشور باید آنقدر قدرت و مدیریت و تدبیر داشته باشد تا این بحران را مدیریت کند. شاید ضعف سازمان مدیریت بحران موجب شده تا معاونان دولت خودشان آستین ها را بالا بزند و وارد سیلاب شوند!

امداد رسانی به ۵۶۰۰ نفر

در هر حال سیلاب های اخیر در استانهای کشور خسارات زیادی به شهروندان وارد کرد و چندین مورد مرگ و میر هم گزارش شده است.به گفته سازمان امداد و نجات هلال احمر کشور: در ۷۲ ساعت گذشته ۱۲ استان اعم از لرستان،ایلام،کرمانشاه،فارس،خوزستان،چهارمحال،همدان،اصفهان،خراسان شمالی و رضوی،کردستان و آذربایجان شرقی تحت تاثیر آبگرفتگی،سیلاب و سیل قرار گرفتند. در این مدت امدادگران هلال احمر به ۱۳۶ شهر،روستا و مناطق عشایری امدادرسانی کرده و ۵۶۰۰ نفر از هموطنان گرفتار در سیل را به مناطق دیگر منتقل کردند.

آمارها نشان می دهد ۲۵۰۰ نفر در پایگاهها و چادرهای هلال احمر اسکان اضطراری یافته و ۱۱ نفر از مناطق در معرض خطر به مناطق امن منتقل شدند که از این تعداد ۵ نفر با سه سورتی پرواز جابه جا شده و ۳ بیمار در ین مدت با ۶ سورتی پرواز به صورت هوایی به مراکز درمانی منتقل شدند. به گفته ناصر چرخساز رئیس سازمان امداد و نجات هلال احمر تخلیه اضطراری ۶ روستا در نهاوند، انجام شد و در این مدت از ۳۲۵ واحد مسکونی آب تخلیه و ۳۰ خودرو هم در سیلاب رها سازی شده است. تاکنون یک نفر در محور دهلران به اندیمشک جانش را از دست داده و یک نفر هم در رودخانه گدار خوش مهران مفقود شده است.

وزیرنیرو: یک میلیارد متر مکعب آب در فروردین وارد رودهای خوزستان شد
حمید چیت چیان وزیر نیرو می گوید: از ۲۳ فروردین امسال تا امروز در خوزستان بیش از یک میلیارد مترمکعب آب در رودخانه ها وارد شده است. در سد دز هم بیش از ۹ میلیارد مترمکعب آب جریان داشته است. باید بگویم این رخداد بی سابقه است.

سیلاب راه های زمینی چند استان را مسدود کرد

سیلاب غیر از آبگرفتگی خانه ها و خسارت به مزارع و احشام روستائیان بخشی از زیرساخت های راه را هم خسارت زد. در استان ایلام محور دهلران-اندیمشک به علت آبگرفتگی و بارش شدید باران مسدود بوده و مسیر جایگزین شهر دهلران اعلام شد و در  استان لرستان محور خرم آباد- پل دختر به علت بارش شدید باران و آبگرفتگی مسدود شد. همچنین در استان خوزستان محور شوش-دزفول به علت بارش شدید باران و آبگرفتگی مسدود و مسیر جایگزین محور شوش-اندیمشک و اندیمشک-دزفول اعلام شد.

اظهارات تکان دهنده و قابل تامل رئیس سازمان مدیریت بحران!/ سیل نعمت است!
اسماعیل نجار معاون وزیر و رئیس سازمان مدیریت بحران کشور در حادثه سیل ایلام در سال گذشته در گفتگوی تلویزیونی خطاب به سیل زدگان گفت: ممکن است یک روستایی علوفه خود را در این سیل و باران از دست داده باشد ولی در سال آینده با این رشدی که قطعا با این بارندگی،علوفه خواهد داشت در مناطق چرای گوسفندان،خوب این اقتصاد را متحول می کند.

هرچند اظهارات اسماعیل نجار رئیس سازمان مدیریت بحران به نوعی توهین به مردم و توجیه بی مسئولیتی محسوب می شود اما اظهارات این مقام مسئول در سیل اخیر هم قابل تامل است.

نجار در مورد آخرین اقدامات سازمان مدیریت بحران در سیل اخیر گفته است: هنوز آب فروکش نکرده … بازدید کردیم… به هر حال مردم خسارت دیدند! برآورد خسارت می کنیم …. بعدا به دولت ارائه می کنیم ….مشکل خاصی هم نداریم!

بهتر است در مورد این اظهارات و عملکرد سازمان مدیریت بحران که ابتدا وظیفه پیشگیری و بعد مدیریت بحران را برعهده دارد شهروندان قضاوت کنند.
اما چند سوال دیگر باقی می ماند:

* می گویند اختلافاتی بوده است و سوال این است که چرا اختلافات میان سد دز اندیمشک و شهر دزفول موجب شده تا وضعیت ورود آب و خروج آب از سد به درستی به دزفول اعلام نشود؟

* آیا عملکرد مدیران بحران در شهرهای سیل زده رصد می شود؟ با چه سیستم و میزانی؟ چگونه؟

* آیا ما هم مانند برخی کشورهای مدیرانی که در کار کوتاهی کردند را محاکمه می کنیم؟

این سوالات در حالی که ناصر سراج رئیس سازمان بازرسی کل کشور در گفتگو با خبرنگار موج می گوید: به بازرسان هم اعلام کرده ایم نظارت کامل داشه باشند تا مشکلی رخ ندهد.

حالا باید منتظر ماند تا نتیجه و خروجی کار مشخص شود. هر چند هیچ وقت عملکرد مدیران در بحران به درستی رصد نشده و در اختیار رسانه ها گذاشته نشده است.