حمید چیت چیان در نشست مشترک کمیسیون های رسیدگی به امور آب های زیرزمینی با دیوان عدالت اداری در شرکت آب و فاضلاب کشور اظهار داشت : دستیابی به سطح ایست‌آبی پیشین آب های زیرزمینی در یک برنامه ۲۰ ساله میسر است و باید کاهش برداشت ۵٫۷ میلیارد متر مکعبی از ذخایر آب استاتیک و پنج میلیارد متر مکعبی از ذخایر آب دینامیک داشته باشیم.
وی افزود: امروز مساله آب به یک بحران تمام عیار در کشور تبدیل شده بحرانی که تمام شئون اقتصادی، اجتماعی و حتی امنیتی کشور را تحت تاثیر قرار داده و رفع این بحران از عهده یک دستگاه خارج است و حل آن به عزم، همت و اراده همه مسئولان نیاز دارد .
چیت چیان گفت : حوزه آبریز کشف رود در شمال مشهد تا ۶ ماه گذشته ، شاهد ساختمان سازی های غیرمجاز، ورود فاضلاب خانگی و صنعتی به رودخانه ، کشاورزی با فاضلاب و حتی بزه های اجتماعی فراوان بود.
وی افزود: در طول ۵۰ کیلومتر بستر و حریم این رودخانه مردم در این منطقه بستر و حریم رودخانه را اشغال کرده‌اند و علاوه بر ساخت و ساز در جوار این رودخانه از این فاضلاب شهری بخش عمده‌ای از سبزیجات و صیفی‌جات مشهد تامین می‌شود.
وزیر نیرو اذعان داشت: همچنین کارخانه‌ها و کارگاه‌های متعددی در جوار این رودخانه احداث شده بود که تمامی فاضلاب‌های صنعتی بالافاصله وارد این رودخانه می‌شد و بسیاری از منازل که به صورت حاشیه شهر مشهد در جوار این رودخانه احداث شده بود مرکز بزه، مرکز فحشا و خرید و فروش مواد مخدر را ایجاد کرده بود تا اینکه دادستان مشهد و معاون ایشان دستگاه‌های ذیربط را صدا زدند تا همه با هم این مسئله را حل کنیم.
چیت‌چیان ادامه داد: استانداری، شرکت آب منطقه‌ای، نیروی انتظامی، جهاد کشاورزی، شهرداری و … بسیج شدند و باورکردنی نیست که در عرض ۶ ماه ۴۹ کیلومتر از بستر و حریم این رودخانه پاکسازی شد و تمام تاسیساتی که در حریم و حاشیه رودخانه ایجاد شده بود تماما پاکسازی شد و زمین‌های در دست شهرداری قرار گرفت تا فضای سبز ایجاد شود و تمام مسائل به نحو جدی حل شد.
وزیر نیرو با بیان اینکه قوانین همان قوانین بود و دستگاه‌ها نیز همان دستگاه‌ها بودند تصریح کرد: حتی در سفری که هیئت دولت به استان خراسان رضوی داشت مقرر شده بود ۱۶۰ میلیارد تومان به سازمان حفاظت محیط زیست پرداخت شود تا مشکلات زیست‌محیطی آن منطقه برطرف شود اما با وجود اینکه تاکنون حتی یک ریال هم پرداخت نشده ظرف مدت ۶ ماه گذشته این ۴۹ کیلومتر از حریم و بستر رودخانه کشف‌رود پاکسازی شد و این مسئله فقط به برکت تفاهم و عزم و اراده مشترک همه دستگاه‌ها بود و اگر می‌خواستیم هر کدام از این مسائل به روش مرسوم کشور حل شود به ازای تک تک منازل و کارگاه‌های ایجاد شده باید پرونده تشکیل می‌شد و شاید ماه‌ها و سال‌ها حل این معضل زیست محیطی و انسانی در جوار مشهد مقدس به طول می‌انجامید.
وی تاکید کرد: خشک شدن بسیاری از دریاچه ها و تالاب ها، فرونشست و شکاف دشت ها ، احداث سدهای مختلف که برخی از آنها کم آب یا بدون آب شده اند ،ناشی از برداشت های بی رویه از منابع آب است.
وزیر نیرو اضافه کرد: سال گذشته ۱۱۰ میلیارد متر مکعب از ذخایر استاتیک ( که با بارندگی های سالانه جایگزین نمی شود) آب های زیرزمینی برداشت شده است.
این مقام مسئول اظهار داشت : ۶۰۹ محدوده مطالعاتی در کشور وجود دارد که میزان ظرفیت آبی، برداشت آب و مصارف بخش های مختلف کشاورزی، شرب، صنعت و فضای سبز در آنها مشخص شده است.
چیت چیان خاطرنشان کرد: انسداد چاه های فاقد مجوز، تجهیز چاه های مجاز به کنتورهای هوشمند و ممانعت از برداشت بیش از اندازه، افزایش گروه های گشت و بازرسی، تهیه تجهیزات برای پالایش لحظه به لحظه آب های زیرزمینی (پیزومتری ) از اقدامات ضروری است.
طرح احیا و تعادل بخشی آب های زیرزمینی با توجه به مصوبه شورای عالی آب اقدامات مشترک وزارتخانه های کشور، جهاد کشاورزی، راه و شهرسازی، صنعت، معدن و تجارت و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور را به دنبال دارد که به همراه وزارت نیرو باید در خصوص مدیریت مصرف آب پیاده شود.
وی افزود:بر اساس این طرح امسال به میزان ۴۷۵ میلیون متر مکعب، در پنج سال آینده به میزان ۵٫۷ میلیارد متر مکعب و پس از ۲۰ سال به میزان ۱۱۰ میلیارد متر مکعب اضافه برداشت از منابع آب زیرزمینی کنترل خواهد شد.
چیت‌چیان ادامه داد: در حال حاضر در کشور تعداد قابل توجهی از دریاچه‌ها و تالاب‌های کشور خشک شده‌اند و دشت‌های ایران یک به یک به دلیل برداشت‌های اضافه از آب‌های زیرزمینی دچار فرونشست می‌شوند و در همین شهر تهران در طول سال ۳۶ سانتیمتر نشست زمین داریم که این مسئله اگر چاره‌جویی نشود منجر به این می‌شود که تمام شبکه‌های آب، گاز، برق، ساختمان‌ها، مترو، راه‌آهن و پل‌ها در اثر این پدیده تخریب شوند.
وی با بیان اینکه بسیاری از سدهایی که ساختیم منشاء خیر و برکت بوده‌اند، گفت: اما برخی از سدها به جایی رسیده‌اند که پشت سد آبی نداریم یا آب کمی داریم که یک دلیل آن ناشی از کاهش بارش‌ها است و دلیل دیگر از افزایش بی‌رویه در بالادست آنها ناشی می‌شود.
وزیر نیرو افزود: تقریبا ۲۰ درصد از متوسط سالانه بارش‌های کشور کاهش داشته و با مسئله تغییر اقلیم مواجه‌ایم به طوریکه بارش‌ها که در گذشته بیشتر به صورت برف بوده اکنون به صورت باران است و همین باران‌های گاه و بیگاه نیز از حجم و مقدارشان کاسته شده است به طوریکه نه به منابع سطحی رونقی می‌دهند و نه به حفره‌های آب زیرزمینی می‌ریزند.
چیت‌چیان با اشاره به رشد ۵ برابری کشاورزی در دشت اصفهان، گفت: در سال‌های گذشته کمتر از ۳۰ تا ۴۰ هزار هکتار زمین کشاورزی در دشت اصفهان فعال بود اما این رقم اکنون از ۲۰۰ هزار هکتار تجاوز کرده است.
وی افزود: همچنین در دشت اصفهان شاهد سکونت حدود ۴ میلیون نفر جمعیت و فعال بودن کارخانه‌های متعدد هستیم که نیازمند آب هستند.
منبع:باشگاه خبرنگاران جوان کد خبر:۵۴۶۳۶۱۶ تاریخ انتشار: ۲۶ دی ۱۳۹۴ – ۱۸:۵۴
