♦ دودکش های خورشیدی ، راهی نوین در تولید انرژی
دودکش های خورشیدی یکی از انواع نیروگاههای تبدیل انرژی خورشید به برق می باشد. یکی از بهترین روشها جهت دستیابی به راههایی جهت کاستن از میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای، استفاده از انرژیهای تجدید‌پذیر است و در این راستا می توان فناوری «دودکش خورشیدی» را معرفی کرد.
بررسیهای اقتصادی نشان داده است که اگر این نیروگاهها در مقیاس بزرگ (بزرگتر یا مساوی ۱۰۰ مگاوات) ساخته شوند، قیمت برق تولیدی آنها قابل مقایسه با برق نیروگاههای متداول است. این موضوع کافی است که بتوان انرژی خورشیدی را در مقیاسهای بزرگ نیز به خدمت گرفت. بر این اساس میتوان انتظار داشت که دودکشهای خورشیدی بتوانند در زمینه تولید برق برای مناطق پرآفتاب نقش مهمی را ایفا کنند
. فناوری دودکش خورشیدی در واقع از سه عنصر اصلی تشکیل شده است :
-جمعکننده هوا
-برج یا همان دودکش
-توربینهای باد
اصول کاردودکش خورشیدی
درواقع هوا در زیر یک سقف شفاف که تشعشع خورشیدی را عبور می‌دهد(گرمخانه)، گرم میشود. باید توجه داشت که وجود این سقف و زمین زیر آن بعنوان یک کلکتور یا جمعکننده خورشیدی عمل می‌کند. در وسط این سقف شفاف یک دودکش یا برج عمودی وجود دارد که هوای زیادی از پایین آن وارد میشود. باید محل اتصال سقف شفاف و این برج بصورتی باشد که منفذی نداشته باشد و اصطلاحاً «هوا بند» شده باشد.
بر همگان روشن است که هوای گرم چون سبکتر از هوای سرد است به سمت بالای برج حرکت می‌کند. این حرکت باعث ایجاد مکش در پایین برج میشود تا هوای گرم بیشتری را به درون بکشد و هوای سرد پیرامونی به زیر سقف شفاف وارد شود. برای اینکه بتوان این فناوری را بصورت ۲۴ ساعته مورد استفاده قرارداد میتوان از لوله‌ها یا کیسه‌های پرشده از آب در زیر سقف استفاده کرد. این موضوع بسیار ساده انجام میشود یعنی در طول روز آب حرارت را جذب کرده وگرم میشود و در طول شب این حرارت را آزاد می‌کند. قابل ذکر است که باید این لوله‌ها را فقط برای یکبار با آب پر کرده و به آب اضافی نیازی نیست.
بنابراین اساس کار بدین صورت است که تشعشع خورشیدی در این برج باعث گرم شدن هوای داخل مجموعه شده و
این هوای گرم بعلت ارتفاع زیاد برج با سرعت زیاد صعود کرده و باعث چرخیدن پروانه و ژنراتوری که در پایین برج نصب شده‌است می‌گردد و بوسیله این ژنراتور برق تولید میشود.
یک نمونه از این سیستم در ۱۶۰ کیلومتری جنوب مادرید احداث گردیده که ارتفاع برج آن به ۲۰۰ متر می‌رسد.
مزایای نیروگاههای خورشیدی
الف) تولید برق بدون مصرف سوخت
ب) عدم احتیاج به آب زیاد
پ) عدم آلودگی محیط زیست
ت) امکان تأمین شبکه‌های کوچک و ناحیه‌ای
ث) استهلاک کم و عمر زیاد
ج) عدم احتیاج به متخصص
تا بحال به بادگیرها توجه کرده اید؟
دوستانی که در زمینه ی معماری فعالیت دارند احتمالا با این موضوع بیشتر از بقیه رشته ها برخورد داشته اند و یا دوستانی که در مناطق گرم و خشک مرکزی ایران با خانه هایی که با این سیستم سالها برای خنک شدن فضای خانه تلاش کرده اند.
برای دوستانی که شاید اطلاعاتی در این زمینه ندارند باید عرض کنم ، سیستم عملکرد بادگیرهای سنتی که در مناطق گرم و خشک مورد استفاده قرار میگرفته به این صورت بوده که در این بناهای استوانه ای شکل(بادگیرها) با گرم شدم جداره ی خارجی ، هوای داخل استوانه نیز گرم شده و در نتیجه هوای گرم که سبکتر هست به سمت بالا حرکت میکنه و با ایجاد یک جریان هوا در داخل خودش موجب بوجود آمدن جریان هوایی در داخل خانه از مسیر در و پنجره ها به داخل خانه میشود.
میتوان از دودکشهای خورشیدی برای تهویه مطبوع نیز استفاده کرد. در این روش با قرار دادن درست دودکشهای خورشیدی در مسیر تابش خورشید و استفاده از لوله های انتقال هوایی که با قرار گرفتن در زیر سطح زمین به خنک شدن هوای ورودی میپردازند، میتوان با ایجاد جریان هوا در خانه ، هوای گرم را خارج و هوای خنک را از دریچه های ورودی مخصوص وارد خانه کرد و با این کار به خنک شدن خانه کمک کرد.
همه مردم این منطقه در حال بازی با آتش هستند. در حالی که بر سر این که چه کسی خلیفه است، شیعه و سنی کدام جایگزین راستین پیامبر هستند، یا خداوند سرزمین مقدس را به چه کسی وعده داده‌است می‌جنگند، مادر طبیعت بی‌کار ننشسته است. او اهل سیاست نیست. فقط قوانین فیزیک، زیست و شیمی را می‌داند و اگر این مردم مسیرشان را اصلاح نکنند، تمام‌شان را نابود می‌کند.
تنها «گرا»ی ناجی آنها نه شیعه‌گرایی و نه اسلام‌گرایی که «محیط‌زیست‌گرایی» است. فهمیدن این که هوای شیعه و آب سنی وجود ندارد. فقط اشتراکات وجود دارد و اکوسیستمی که به طور مشترک از آن استفاده می‌کنند و اگر درهمکاری در مدیریت و حفظ آن اهتمام نورزند، مرگ محیط زیست به انتظار [مرگ] تمام آن‌هاست.
(ترجمه: محمد افخمی)
