اکنون که خشکسالی بر سرزمین خشک و نیمه خشک ما چیره انداخته، حرف از انتقال آب به مناطقی میرسد که صنایع پرآبخواهی را در درون خود جای داده ولی ثابت کرده که آب به هرکجا رفته، آنجا را تشنهتر کرده و هرجایی که آب صادر کرده ، دچار مشکلات و بحرانهای جدی شده است.
**انتقال آب ناجی حیات یزد نیست
بااینکه مردم یزد از قرون گذشته به خاطر اقلیم خود با مشکل کم آبی مواجه بودند ولی با انتقال آب از سر چشمههای کوهرنگ به نوعی خود را با شرایط وفق دادند ولی به مرور زمان نه تنها انتقال آب مشکل را حل نکرد بلکه سطح سفرههای آب زیرزمینی هر روز پایین تر آمد و اکنون سخن از انتقال آب از خلیج فارس برای استان یزد است طوریکه مسئولان تنها راه نجات استان یزد از بحران آب را همین انتقال معرفی میکنند.
پرویز کردوانی پدر کویرشناس ایران در این باره میگوید: طرح انتقال آب از خلیج فارس همه ابعاد کار را درکنار یکدیگر نداشته و مسئولان خواه بپذیرند و خواه نپذیرند باید بدانید که تجربه انتقال آب تجربه موفقی نبوده و اکنون اصلا دیگر آبی برای انتقال نداریم.
** آثار مخرب انتقال آب خلیج فارس
با اینکه مسئولان انتقال آب خلیج فارس را به استان یزدی که صنایع پرآبخواهی را در درون خود گنجانده تنها راه نجات میدادند اما کارشناسان محیط زیست این اتفاق را تخیلی و مخرب محیط زیست معرفی کردهاند .
کردوانی پدر کویر شناس ایران در این خصوص میگوید: سوختی که صرف شیرین کردن آب انتقالی از خلیج فارس میشود در جایی از این طرح دیده نشده و آثار مخرب زیست محیطی این اقدام نیز مورد توجه قرار نگرفته است.
کردوانی در ادامه درباره حجم نمک بدست آمده از شیرین کردن آب خلیج فارس معتقد است: حجم بالای نمک از شیرین کردن آبهای خلیج فارس بدست میآید که اگر هرجا رها شود محیط زیست منطقه را با خطر جدی مواجه میکند و علاوهبر این پمپاژ آب سبب ورود آبزیان به داخل لولههای انتقال و مرگ آنها میشود.
** از استقرار صنایع پرآبخواه تا نابودی یزد
استان یزد در یک منطقه کویری قرارگرفته و به خودی خود از ابتدا با کم آبی دست و پنجه نرم میکرده ولی استقرار صنایع پرآبخواه فولادی در این منطقه از جمله صنایع فولادی، دست به مرگ خاموش این استان زده با اینکه در تمامی کشورها، صنایع به ویژه صنایع فولادی و آبخواه در کنار آبها تاسیس میشوند اما در کشور ما دقیقا این استقرار بر عکس شده و در استانهای کاملا خشک و کویری از جمله یزد، کرمان و کاشان شاهد حضور این صنایع پرآبخواه هستیم.
با اینکه یزد در زمره شش استان صنعتی کشور قرارگرفته و به قطب فولاد کشور تبدیل شده اما این موفقیت با بلعیدن آبهای زیرزمینی حقابه شرب اهالی یزد و تخلیه ۸۵درصد از روستاهای این استان بدست آمده و حالا هم که خبر از انتقال آب از خلیج فارس به یزد است که مطمئنا صرف این صنایع هم خواهد شد، است چرا که محمدرضا علمداری مدیر کل صنعت، معدن و تجارت یزد تاکید کرده است: در افق ۱۴۰۴، باید رتبه ۱۴ تولید فولاد کشور، به رتبه هفتم ارتقا یابد و این اتفاق در یزد در حال وقوع بوده و نمیتوان صنعتی شدن یزد را نپذیرفت.
پدر علم کویرشناسی در اینباره میگوید : هرچند به گفته مسئولان صنایع سهم ناچیزی از آبهای انتقالی داشتهاند اما این صنایع هم آب رودها را گرفتند و هم منابع آب زیرزمینی را و هم پساب تصفیه خانهها را و هرروز عظیم و عظیمتر شدهاند.
**ارمغان انتقال آب و خالی شدن روستاها
بعداز انتقال آب از کوهرنگ به استان یزد نه تنها مشکل بحران آب اهالی این روستا حل نشد بلکه بسیاری از روستاهای آن خالی از سکنه شده و گفته کارشناسان که آب به هرکجا رفته آنجا را تشنهتر میکند به تحقق پیوست.
کردوانی دراین خصوص میگوید: انتقال آب باعث شده تاکنون ۸۵درصد روستاها به ویژه در استانهای یزد و کرمان خالی از سکنه شوند و کشاورزی به عنوان یکی از ارگان توسعه پایدار، در عمل به سمت نابودی رفته است.
کردوانی در ادامه پیامدهای انتقال آب معتقد است: آبهای انتقال داده شده از شهری به شهر دیگر به کشاورزی اختصاص نیافته و توزیع عادلانهای بین بخشها انجام نگرفت، بلکه آب تنها در حوزه شهری و شرب توزیع شده و از آنجا که بخش قابل توجهی از منابع داخلی آب صرف صنعت میشود، آب به صنعت تعلق یافته و کشاورزی در عمل نابود شد و در نهایت با رونق گرفتن صنعت، مردم روستاها به شهر آمده و به کار در صنایع پرداختند.
**انتقال آب فقط برای تامین شرب
برخی مسئولان استان یزد تنها به توسعه صنعتی این استان فکرمیکنند و میدانند که پیش زمینه توسعه، تنها وجود آب است درحالی که انتقال آب با توسعه صنعت ، حیات استانها را در زمینههای مختلف از جمله کشاورزی با خطر جدی مواجه می کند.
کردوانی پدر علم کویر شناس ایران دراینباره میگوید: اگر قرار است انتقال آبی انجام گیرد فقط باید برای شرب باشد نه توسعه دادن شهرها و صنایع و در ضمن انتقال آب شرب بایستی به طور بستهبندی و نه با لولهگذاری و سایر اقدامات باشد.
**محیط زیست و مردم قربانی توسعه میشوند
بااینکه استان یزد با بحران کم آبی دست و پنجه نرم میکند اما مسئولان توسعه صنایع فولادی در سخنان خود قصد در ارتقای این صنعت به هر قیمتی دارند.
علمدار یزدی مدیرکل صنعت ،معدن و تجارت استان یزد دراینباره میگوید: توسعه صنعتی یزد نباید به خاطر ملاحظات زیست محیطی و بحث آب متوقف شود بلکه باید برای آن راهکار اندیشیده شود ضمن اینکه صنایع هم هزینههای آبرسانی را تامین میکنند و هم خود، ملاحظات زیست محیطی دارند.
**تنها راه نجات استان یزد
بااینکه انتقال آب از خلیج فارس با هزینه بر بودنش ظاهرا از سوی صنایع فولادی حمایت میشود ولی گویا راه نجات یزد این مسئله نیست چرا که پدر علم کویرشناس ایران میگوید: اگر حیات آینده این مناطق برای مسئولان مهم است باید صنایع پرآبخواهی که میلیاردها تومان برای آنها هزینه شده را به سمت سایرکاربریها هدایت کنند تا هم سرمایهگذار متضرر نشده و هم کم آبی در این استانها هر روز بحرانیتر نشود.
منبع:باشگاه خبرنگاران جوان کد خبر:۵۴۳۸۶۹۲ تاریخ انتشار: ۰۵ دی ۱۳۹۴ – ۰۵:۲۵