مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین گفت: کاهش بارش‌ها و خشکسالی‌های متوالی و برداشت غیرمجاز منابع آب سطحی و غیرسطحی در محدوده حوضه آبریز دشت قزوین و نیز بهره‌برداری نامناسب من جمله پرورش شتر بیش از ظرفیت مراتع در عرصه‌های ملی واقع در استان‌های قزوین و البرز به بروز ناملایمات در این دشت منجر شده است.
«محمدحسین عطایی» با بیان این مطلب افزود: دشت قزوین، دشت آبرفتی بوده و یکی از حاصلخیزترین اراضی کشاورزی را دارد و عمده منابع آب مورد مصرف در بخش کشاورزی دشت متکی بر آب‌های زیرزمینی است.
عطایی خاطرنشان کرد: برداشت‌های بیش از حد و غیراصولی از این منابع اثرات منفی در عرصه‌های مختلف به‌ویژه در عرصه‌ای اراضی ملی شده و در نتیجه خساراتی را بدنبال داشته است.
مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین در ادامه به ویژگی‌های منطقه شوره‌زار دشت قزوین اشاره کرد و گفت: این منطقه در منتهی‌الیه جنوب‌شرقی دشت قزوین مرکزی واقع شده که با توجه به عوامل مختلف، طی چند دهه اخیر رفتار اکولوژیکی شوره‌زار نیز دستخوش ناهنجارهایی شده که شاخص‌ترین آن‌ها تغییر رفتار شوره‌زار باتلاقی به توسعه و پیشروی سطحی شوره‌زار است.
وی ادامه داد: این عوامل منجر به تحت‌الشعاع قرار دادن اراضی کشاورزی پیرامونی در استان‌های قزوین و البرز نیز شده است.
عطایی با اشاره به اجرای طرح زهکشی اراضی دشت شوره‌زار قزوین تصریح کرد: کار مطالعات میدانی و بررسی موارد این طرح از دهه ۸۰ توسط جهاد کشاورزی آغاز شده که نهایتاً به اجرای پروژه زهکشی حائل در بخش کوچکی از منطقه شمال شرقی شوره‌زار مرکزی منجر شده است.
مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین گفت: در این راستا با همراهی و همکاری متخصصان مجرب و مطرح کشور طرح مزبور با رعایت موازین فنی من جمله مسائل زیست محیطی اجرا تا به اهداف غائی پروژه که می‌توان به مواردی از جمله جلوگیری از پیشروی شوره‌زار به سمت اراضی کشاورزی و نیز تغییر پوشش گیاهی پیرامون شعاع تأثیر زهکش اشاره کرد.
به گفته وی، بمنظور مستندسازی اقدامات انجام شده هم‌زمان مبادرت به پایش اقدامات در زمینه‌هایی همچون منابع آب و خاک با احداث چاهک‌های مشاهده‌ای و نیز بررسی پویایی پوشش گیاهی بر اثر احداث زهکش حائل احداثی انجام شده که خوشبختانه نتایج مستند موجود حاکی از روند مثبت و اثر بخشی اقدامات انجام یافته است.
عطایی با اشاره به ناهنجاری‌های موجود در منطقه یادآور شد: هم‌اکنون روند بروز ناهنجاری‌های موجود در منطقه را می‌توان به عوامل گوناگونی از جمله واگذاری بخش قابل توجهی از اراضی ملی به کاربری‌های غیر، چرای بی‌رویه دام‌ها به‌ویژه دام‌های سنگین نظیر شتر، عدم وجود برنامه جامعه در خصوص بهره‌برداری از منابع آب سطحی به‌ویژه رودخانه‌های پیرامونی دشت همچون رود کردان، ابهر رود و خَرَرود برخورد ضعیف با متخلفان برداشت غیرمجاز منابع آب زیرزمینی توسط چاه‌های غیرمجاز ارتباط دارد .
وی خاطرنشان کرد: در این راستا به‌علت افت شدید منابع آب زیرزمینی و بروز بیلان منفی، پایداری عرصه‌های مربوطه دستخوش ناملایمات شده و بعضاً باعث ایجاد کانون‌های بروز گرد و غبار به‌صورت محدود شده است.
به گفته مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین برای این منظور باید طرح‌های جامع و تأمین اعتبارات هدفمند برای جلوگیری از بیابان‌زدایی و تعادل بخشی تمامی بخش مرکزی در مربوطه در محدوده استان‌ها دخیل در محدوده دشت اعمال و تأمین شود تا با پرهیز از هرگونه بخش‌نگری، مسائل و مشکلات دشت بصورت کلان نگریسته و با اجرای طرح‌های دقیق آمایش سرزمین و تعادل بخشی در بهره‌برداری از منابع، حرکت اجرایی و دقیق بسمت پایداری و ثبات انجام شود.
منبع:ایسنا کد خبر:۹۴۰۸۲۰۱۲۴۶۳ تاریخ انتشار:چهارشنبه ۲۰ آبان ۱۳۹۴ – ۱۶:۰۰
