قنات بلده با دانش سنتی مدیریت میشود و آب استحصال شده از آن سبب آبادانی منطقه فرودس و سیراب شدن بیش از دو هزار و ۳۸۲ هکتار از مزارع و باغات کشاورزی شده است.
به گفته معاون میراث فرهنگی کشور، قنات بلده یک منظومه کامل تاریخی از استحصال آب است.
این قنات متشکل از ۱۵ رشته قنات و چهار دهانه چشمه است. این قنات، یک رشته قنات با قدمت تاریخی است که نه تنها بخش عمدهای از زمینهای کشاورزی نزدیک شهرفردوس را آبیاری میکند که پس از پیمودن ۴۵ کیلومتر،بیش از دو هزار و ۳۸۲ هکتار از زمینهای کشاورزی فردوس را سیراب میکند.
محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان در رابطه با ساختار قنات بلده و نوع کاربری آن گفت: قنات بلده دارای ۱۵ مادرچاه و ۴ دهانه چشمه است که استحصال آب از آن با روش ترکیبی صورت میگیرد.
وی با اشاره به اینکه تاریخ احداث قنات بلده به طور دقیق مشخص نیست، اعلام کرد: در مستندات تاریخی آمده است که احداث قنات بلده مربوط به قبل از اسلام و دوره ساسانی است، اما تاریخ نگاریهای صورت گرفته از سفالهای اطراف قنات حکایت از آن دارد که قنات بلده ۵۰۰ سال پس از قنات قصبه گناباد احداث شد.
معاون میراث فرهنگی سازمان گفت: قنات بلده، آبهای سطحی را از درهها جمع آوری و در یک شبکه پیچیده به یکدیگر متصل میکند و با تبدیل شدن به یک شاه جوی که تا شهر تون ادامه دارد منطقه فردوس، باغات و زمینهای کشاورزی طول مسیر را سیراب میکند.
طالبیان گفت: قنات بلده به دلیل اهمیت ساختار و زنده بودن برای مردم بومی و افرادی که در منقطه فردوس زندگی میکنند بسیار حائز اهمیت است. قنات بلده از یک آسیاب تاریخی نیز برخوردار است که هنوز پس از گذشت سالها تهیه و پخت نان در آن به روش سنتی انجام میشود.
قنات بلده، بخش زیادی از باغها و زمینهای کشاورزی روستاهای باغستان علیا و سفلی و شهر اسلامیه را آبیاری میکند. همچنین در گذشته، علاوه بر کشاورزی، با ذخیره آب این قنات در آب انبارها و پس ازته نشین شدن خاک آن، آب شرب شهر فردوس نیز تأمین میشد. بررسیهای کارشناسی انجام شده، نشان داده است که کانالهای انتقال آب این قنات، ظرفیت تولید ۵۰۰ تن ماهی در هر دوره از پرورش آبزیان را دارد.
منبع:خبرگزاری موج تاریخ انتشار:۲۹ مهر ۱۳۹۴ (۱۵:۱۳ب.ظ)