در سال ۱۳۷۲ کانال زهکشی برای انتقال پساب کارخانه ذوب آهن برای جلوگیری از ورود آن در زمین‌های اطراف زرین شهر احداث شد و از آن زمان این پساب از طریق این کانال وارد رودخانه زاینده رود می‌شود، هم‌چنین پساب شهری زرین شهر با دبی زیاد از طریق همین کانال به زاینده‌رود می‌ریزد.
ورود این پساب‌ها به بستر زاینده رود موجب ورود خسارت به کشاورزان، دام‌ها و طیور منطقه شده است، در حالی که شبکه بهداشت، دامپزشکی، جهادکشاورزی و فرمانداری شهرستان از این موضوع اطلاع دارند هم چنان شاهد ورود این پساب‌ها به زاینده رود هستیم.
رییس نظام صنفی کشاورزی شهرستان لنجان با بیان این‌که فاضلاب زرین شهر وارد زاینده‌رود می‌شود، گفت: این پساب آلوده موجب شیوع بیماری سالمونلا در بین دام‌ها شده است.
محمدتقی مؤذنی اظهار کرد: سال‌ها قبل پساب کارخانه ذوب آهن در زمین‌های اطراف زرین شهر رها می‌شد که رطوبت آن به زیر منازل مسکونی سرایت می‌کرد، اما به دنبال آن در سال ۱۳۷۲ کانال زهکشی برای انتقال این فاضلاب‌ها به درون رودخانه زاینده رود احداث شد.
وی با یادآوری این‌که این کانال اساسا قبل از تشکیل فاضلاب شهری در زرین شهر احداث شده است، افزود: البته در حال حاضر پساب کارخانه ذوب آهن در فصل تابستان به میزان کم، اما در فصل زمستان با حجم بیشتر از طریق کانال یاد شده وارد زاینده رود می‌شود.
رییس نظام صنفی کشاورزی شهرستان لنجان با اشاره به افزایش انشعاب فاضلاب شهری زرین شهر در ۱۵ سال گذشته، تصریح کرد: در مدت زمان یاد شده پساب شهری با دبی زیاد به رودخانه می‌ریزد که موجب خسارت به کشاورزان، دام‌ها و طیور شده، اما این موضوع را از طریق ادارات بهداشت محیط، دامپزشکی، جهاد کشاورزی و فرمانداری پیگیری کرده‌ایم.
مؤذنی خاطرنشان کرد: پساب‌ها وارد حوضچه‌هایی شده و تا جایی که اطلاع داریم آن را تصفیه نمی‌کنند، بلکه در برخی مواقع هوادهی می‌شوند که تازه با این عمل آلودگی هوا بیشتر می‌شود.
وی با بیان این‌که حوضچه‌های یادشده متعلق به شرکت آبفای شهرستان است، خاطرنشان کرد: البته کنار حوضچه‌ها ساختمانی جدید ساخته‌اند که ظاهرا قرار است پساب‌ها را برای فولاد صبا و یا کارخانه ذوب آهن پمپاژ کند تا مورد استفاده مجدد در سیسم قرار گیرد، هرچند هشت سال است که چنین قول‌هایی داده شده، اما عملی مشاهده نکرده‌ایم.
مدیرعامل سابق اتحادیه مرغداران شهرسنان لنجان، ادامه داد: فاضلاب شهری زرین شهر با دبی ۲۰ اینچ از طریق کانال زهکش ذوب آهن در انتهای مزارع زرین شهر یعنی صحرای “زیرآب” به داخل زاینده رود ریخته می‌شود که برداشت این مخلوط آب و پساب، را توسط کشاورزان پایین دست تایید می‌کنم.
مؤذنی با بیان این‌که صنایع فولاد نیز در پایین دست مقداری از این آب را به داخل سیستم خود می‌فرستد، اظهار کرد: در حاشیه رودخانه در زیر دست زرین‌شهر حدود ۱۰۰ واحد دامی، آب رودخانه که با پساب شهری مخلوط شده است را به وسیله یک چاه فلمن پمپاژ می‌کنند که بر اساس گزارشات دریافتی به ابن نتیجه رسیده‌ایم که بیماری روده‌ای “سان مونلا ” در بین دام و طیور آنها شایع شده است.
وی از شیوع این بیماری در کنار یک مرغداری در مجاورت کانال زهکش خبر داد و گفت: دلیل این امر بلند شدن هوای آلوده از روی پساب شهری است که مستقیم وارد سالن می‌شود و از سوی دیگر این فاضلاب به چاه آب نیز نفوذ کرده و به دنبال آن واحد مرغداری از آب شهری و شرب استفاده می‌کند.
مدیرعامل سابق اتحادیه مرغداران شهرسنان لنجان یادآور شد: البته در سال‌های اخیر این معضلات را از طریق مصاحبه با روزنامه‌ها، اطلاع رسانی به جهاد کشاورزی و به دیگر مسئولان پیگیری کردیم.
مؤذنی تاکید کرد: در امتداد و طول داخل نواحی پایین دست کانال زهکش ذوب آهن یک مسیر طولانی از نیزار ایجاد شده که سگ‌های ولگرد در آن نفوذ کرده و تلف می‌شوند که این امر بیماری به وجود می‌آورد و این موضوع را به اداره بهداشت محیط گفته‌ایم و آنها نیز پیگری کرده‌اند، اما کاری ملموس و قابل قبول برای مقابله با آن ندیده‌ایم.
محیط زیست اصفهان بی‌تفاوت است
در این خصوص یک عضو مدیره جمعیت طبیعت یاران شهرستان لنجان به خبرنگار ایسنا- منطقه اصفهان گفت: پساب‌های کارخانه ذوب آهن و فاضلاب شهری یا انسانی زرین شهر از طریق یک کانال زه کش وارد رودخانه زاینده‌رود می‌شود.
علی سلیمیان خاطرنشان کرد: البته پساب ذوب آهن نخست وارد حوضچه‌های تصفیه می‌شود و پس انجام مراحل و عملیات‌هایی به سمت کانال زه کش و سپس رودخانه جریان می‌یابد.
وی با بیان این‌که در همین راستا سال گذشته معاون اداره کل محیط زیست استان را برای بازدید محل دعوت کردیم، افزود: تاکنون هیچ فعالیتی در خصوص جلوگیری از ورود پساب‌ها به زنده رود مشاهده نکرده‌ایم.
این فعال محیط زیست ادامه داد: این پساب‌ها با آب زاینده رود مخلوط شده و در مسیر رودخانه به شهرستان‌های پایین دست مانند مبارکه و فلاورجان وارد می‌شود که سال گذشته نماینده شهرستان مبارکه اعتراض خود را در گزارشاتی نسبت به این امر نشان داده است.
سلیمیان با تاکید بر این‌که فرمانداری شهرستان نیز در جریان کامل این موضوع است، اظهار کرد: وزارت نیرو مکلف است این پساب را به جایی دیگر منتقل کند البته چند سالی است که فولاد صبا قصد دارد آن را تصفیه کرده و به مصرف صنعتی برسد.
وی یادآور شد: البته حدود دو تا سه کیلومتر از طول کانال زهکش از اراضی صحرای “زیرآب” لنجان عبور می‌کند که تاثیرات منفی خود را دارد، چرا که از لحاظ بهداشتی پساب‌های انسانی که با آن محصول کشت شود زیان بار است.
این عضو مدیره جمعیت طبیعت یاران شهرستان لنجان، گفت: طبق مشاهدات مشخص شده است که سبزیجات و حتی برنج‌های کشت شده در این مزارع دچار نوعی تغییر ژنتیکی شده‌اند، به نحوی که از لحاظ طول بلندتر هستند و از طرف دیگر طبق گزارشات شبکه بهداشت شهرستان در بدن ماهی‌های پرورش یافته نیز سموم صنعتی و شهری یافت شده است.
شبکه بهداشت آگاه است اما اهمیتی نمی‌دهد
هم‌چنین رییس شورای شهر زرین شهر در این باره به ایسنا گفت: حدود ۱۰ سال است که پساب زرین‌شهر، نخست وارد تصفیه خانه شده و پس از انجام عملیاتی روی آن وارد کانالی زهکش واقع در جنوب شرقی این شهر، یعنی صحرای “زیراب” می‌شود و سپس به رودخانه می‌ریزد.
محمد سلیمیان با بیان این‌که پسابی که وارد کانال زهکش می‌شود سرشار از کف و آلودگی است، تاکید کرد: شبکه بهداشت شهرستان لنجان به طور کامل در جریان ورود این پساب آلاینده شهری به داخل زاینده‌رود است.
وی با بیان این‌که مسوولان اداره بهداشت محیط از این محل بازدید کرده و گزارشات آن نیز تهیه شده است، افزود: مگر می‌توان باور کرد که بر فروش مواد غذایی در یک شهر کنترل باشد، اما موضوعی به این اهمیت از دید مسئولان حوضه بهداشت در شهرستان پنهان بماند؟
رییس شورای شهر زرین‌شهر با یادآوری این‌که جریان این پساب می‌تواند موجب آلودگی در هوای منطقه هم باشد، اظهار کرد: البته معضل لنجان فقط پساب نیست، بلکه خاک، آب و هوای این شهرستان دچار آلودگی کارخانجات بزرگ است، اما همیشه به دلیل بحث صنعت این مسائل توجیه شده و اهمیتی به آن داده نمی‌شود.
سلیمیان با انتقاد از این‌که این موضوع را بارها اعلام و رسانه‌ای کرده‌ایم، خاطر نشان کرد: چند سالی است که قرار شده پساب شهری زرین‌شهر وارد طرح فولاد صبا شود که تاکنون عملی نشده است.
وی یادآور شد: جریان مخلوط شده این پساب با آب رودخانه در نواحی پایین دست می‌تواند خطرناک باشد، چرا که ممکن است عده‌ای چاهی برای برداشت آب شرب حفر کنند.
مسوولان ترجیح می‌دهند صورت مساله را پاک کنند
هم‌چنین نماینده مردم مبارکه در مجلس شورای اسلامی گفت: در رابطه با ورود فاضلاب شهری منطقه لنجان به زاینده رود از وزیر نیرو شکایت کرده‌ام.
علی ایرانپور اظهار کرد: چندین سال است که موضوع ورود پساب و فاضلاب از منطقه لنجان به حوضه زاینده رود وجود دارد و یکی از مسایل مهم این منطقه به حساب می‌آید.
وی با بیان این‌که در رابطه با ورود فاضلاب‌های منطقه لنجان به زاینده رود به کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی شکایتی را مطرح کرده است، افزود: در مقطعی، از کمیسیون بهداشت و درمان و کمیسیون کشاورزی مجلس بازدیدی را از آن منطقه در شهرستان مبارکه داشتند.
نماینده مردم مبارکه در مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: امیدواریم کمیسیون اصل ۹۰ به این موضوع توجه کند و وزیر نیرو نیز در این باره پاسخ مناسبی را ارایه دهد.
ایرانپور ادامه داد: فاضلاب شهری زرین شهر از سمت بالادست از روستای بداغ آباد (مرز بین شهرستان لنجان و مبارکه) وارد زاینده رود می‌شود، هم‌چنین وجود کشتارگاه در مسیر ورود فاضلاب به زاینده رود و مسایل مربوط به ذبح در آن محل، آلودگی آب ورودی به زاینده رود را تشدید خواهد کرد.
وی اظهار کرد: این درحالی است که دقیقا در پایین دست مسیر، زمین‌های کشاورزی وجود دارد و این فاضلاب‌ها به این زمین‌ها نیز نفوذ پیدا می‌کنند.
این نماینده مجلس تصریح کرد: وزارت نیرو، معاون آب و آبفای وزارت نیرو، مدیرکل مدیریت بحران استان و مدیران استانی از این موضوع اطلاع دارند، اما متاسفانه این آقایان به جای ارایه راه حل، ترجیح می‌دهند صورت مساله را پاک کنند و چشم خود را بر روی این واقعیت بسته‌اند و هم‌چنان پساب و فاضلاب با یک وضعیت نامناسب وارد زاینده‌رود می‌شود.
ایرانپور با بیان این‌که این موضوع به ویژه در فصل تابستان وخیم‌تر می‌شود و بوی تعفن منطقه را بر می‌دارد، خاطرنشان کرد: این آب مملو از فلزات سنگین است و وارد اراضی کشاورزی می‌شود و از آنجا در گیاهان خوراکی نفوذ پیدا می‌کند و این موارد برای سلامتی خطرناک است و عامل سرطان محسوب می‌شود.
وی با بیان این‌که در این موضوع دانشگاه علوم پزشکی نقش کمرنگی را ایفا کرده است، افزود: از طرف مسوولان بهداشت شهرستان مبارکه، مدارکی به دانشگاه علوم پزشکی ارسال شده است، اما پیگیری لازم توسط دانشگاه انجام نشد.
نماینده مردم مبارکه در مجلس شورای اسلامی گفت: قرار بود پساب و فاضلاب شهرستان مبارکه و لنجان توسط کارخانجات ذوب آهن و فولاد صبا مورد استفاده قرار گیرند که متاسفانه تاکنون به طور کامل انجام نشده است.
منبع:ایسنا کد خبر:۹۴۰۷۱۲۰۷۱۶۰ تاریخ انتشار:یکشنبه ۱۲ مهر ۱۳۹۴ – ۰۱:۱۰
