وزیر نیرو گفت: ایران با ۷۴ هزار مگاوات ظرفیت تولید برق نصب شده جزء ۱۴ کشور اول دنیا و در زمینه تولید تجهیزات نیروگاهی هم جزء هشت کشور برتر دنیا است.
حمید چیت چیان در برنامه نگاه یک به افتتاح بیش از یک هزار طرح وزارت نیرو در هفته دولت امسال در سراسر کشور اشاره و اظهار کرد: افتتاح نیروگاه سیاه بیشه، طرح انتقال پسآب شهر همدان به نیروگاه شهید مفتح و اضافه شدن یک برجِ تر به این نیروگاه از جمله شاخصترین این طرحها بود.
وی افتتاح نیروگاه سیاه بیشه در مسیر تهران چالوس را از طرحهای مهم به بهره برداری رسیده برشمرد و گفت: این نیروگاه نخستین نیروگاه از نوع تلمبه ذخیره ای که از جمله نیروگاههای آبی کشور است به شمار میرود. اگر یکی از این واحدها به هر دلیل از مدار خارج شود، نوسانی در شبکه ایجاد می کند که در صورتی که کنترل نشود منجر به قطع برق سراسری خواهد شد.
وزیر نیرو ادامه داد: با بهره برداری از نیروگاه سیاه بیشه در این شرایط اضطراری این نیروگاه ظرف ۳۰ ثانیه وارد مدار می شود. ظرفیت این نیروگاه ۱۰۴۰ مگاوات است.
چیت چیان با بیان اینکه نیروگاه سیاه بیشه از پیچیده ترین نیروگاههای کشور است که تنها دو شرکت در دنیا توانایی طراحی و اجرای آن را دارند گفت: این دو شرکت هم به هیچ وجه حاضر به انتقال تجربیات خود به ایران نبودند و وزارت نیرو با همکاری دانشگاه صنعتی شریف طراحی خاصی برای ساخت تونل مورد نیاز این نیروگاه را به اجرا درآورد.
وی با بیان اینکه یک واحد از واحدهای نیروگاه سیاه بیشه در ابتدای سال ۹۲ به بهره برداری رسیده بود گفت: در دو سال گذشته به تدریج سه واحد دیگر در مدار قرار گرفت که نقش بسیار مهمی در پایداری شبکه برق کشور دارد.
وزیر نیرو در ادامه صنایع آب و برق را جزء صنایع پویای کشور دانست و افزود: سال گذشته ۱۷ فن آوری جدید در حوزه های آب و فاضلاب و برق با تلاش متخصصان داخلی در وزارت نیرو مورد استفاده قرار گرفت و هم اکنون ۲۶ فنآوری نوین دیگر را در دست اجرا داریم.
چیت چیان با بیان اینکه کشورمان با ۷۴ هزار مگاوات ظرفیت تولید برق نصب شده جزء ۱۴ کشور اول دنیاست افزود: جمهوری اسلامی ایران در زمینه تولید تجهیزات نیروگاهی هم جزء هشت کشور برتر جهان است. فناوریهای تولید تجهیزات نیروگاهی را به چند کشور دیگر صادر کردیم و در تلاش هستیم نسل جدید نیروگاههای گازی را در کشورمان بسازیم.
وزیر نیرو ادامه داد: بیش از ۹۵ درصد فناوری مورد نیاز بخش آب و بیش از ۹۰ درصد فناوری مورد نیاز بخش برق کشور در داخل تولید می شود.
وی به نقش موثر بخش خصوصی در زمینه صادرات اشاره و اظهار کرد: تجهیزات و خدمات فنی مهندسیمان را در بخش آب و برق به ۴۰ کشور دنیا صادر کردیم و همه اینها را شرکت های خصوصی انجام داده اند.ظرفیتهای خوب در صنعت آب و برق ایجاد شده است. این ظرفیتهای موجود نیازمند بازارهای بزرگ است چراکه بسیاری از طرحها در حوزه آب و برق کشور به اشباع رسیده است.
چیت چیان با بیان اینکه وزارت نیرو از شرکتهای خصوصی برای اجرای طرحهای بزرگ آب و برق در خارج از کشور حمایت می کند، تصریح کرد: اگر بازارمان محدود باشد امکان تحقیق و توسعه هم برایمان محدود خواهد بود در صورتیکه اگر بازار بزرگی داشته باشیم هزینه های تحقیق و توسعه بسیار کم خواهد شد و قابلیت رقابتمان با دنیا افزایش خواهد یافت.
وی به رکود اقتصادی در کشور اشاره کرد و گفت: اگر خواهان رونق اقتصادی هستیم یکی از بهترین راهها یافتن بازارهای بزرگ در خارج از کشور است.صادرات خدمات فنی مهندسی از ۱/۳ میلیارد دلار در سال ۹۲ به ۲/۵ میلیارد دلار در سال ۹۳ رسید که بخش آب و برق سهم بسیار بالایی در این صادرات داشت.
میزان بارش ۱۳ درصد نسبت به سال گذشته کاهش نشان می دهد
چیت چیان در ادامه با اشاره به قرار گرفتن کشورمان در منطقه خشک و نیمه خشک افزود: در سال های پرآب گذشته میزان متوسط بارش سالانه ۲۵۰ میلی متر بود در حالی که متوسط بارش جهانی ۷۵۰ میلی متر بود.
اکنون که کشور ۱۵ سال است که دچار خشکسالی مستمر شده و در ۴۶ سال گذشته بطور متوسط ۲۵۰میلی متر بارش داشتیم که بارش ما در شش سال گذشته بطور متوسط ۲۰۵ میلی متر بوده است.
وزیر نیرو افزود: از مهر سال گذشته تا امروز بطور میانگین فقط ۱۹۲ میلی متر بارش بود و این در مقایسه متوسط سال گذشته ۲۱ درصد و در مقایسه با سال گذشته ۱۳ درصد کاهش نشان می دهد.درجه حرارت متوسط کشور هم در مقایسه با سال های گذشته ۱/۱ درجه سانتیگراد افزایش پیدا کرده و منجر به تبخیر بیشتر آب و کاهش منابع در دسترس ما شده است.
وی با اشاره به اینکه میزان آب رودخانه های در ایستگاه های اندازه گیری جریان آب بیش از ۵۰ درصد کاهش پیدا کرده است، گفت: در سال ۷/۵ میلیارد مترمکعب بیلان منفی در منابع آب زیرزمینی داریم یعنی میزان آبی که در سال از چاه های و چشمه ها و قنات ها برداشت می شود از آن میزان آبی که در اثر بارش وارد سفره های آب زیرزمینی می شود بسیار بیشتر است.
چیت چیان گفت: ما ۶۰۹ دشت در کشور داریم که ۳۳۰ دشت آن دچار بیلان منفی است و آن وضعی که برای دریاچه بختگان، هامون و ارومیه رخ داد برای سفره های آب زیرزمینی ما هم رخ داده است.
وی تصریح کرد: با وجود این همه خشکی و خشکسالی و تغییرات اقلیمی اگر مصرف آب را درست مدیریت کنیم بر مشکلات غلبه خواهیم پیدا کرد.
وجود ۸۰۰۰ چاه غیر مجاز
چیت چیان در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه ۹۲ درصد آب کشور در بخش کشاورزی مصرف می شود، گفت: در بخش کشاورزی راه های زیادی برای کاهش مصرف آب وجود دارد که مثلاً اگر بجای کاشت هندوانه محصولات راهبردی مانند گندم بکاریم مصرف آب بسیار کاهش می یابد.
وی تبدیل شیوه های سنتی کشاورزی به کشاورزی صنعتی یا کشت گلخانه ای را در کاهش مصرف آب بسیار اثرگذار خواند و تصریح کرد: چندی پیش وزیر جهاد کشاورزی به موردی اشاره کرد که در نتیجه تبدیل کشاورزی سنتی به گلخانه ای ۹۴ درصد مصرف آب کاهش یافته بود.
وزیر نیرو به هماهنگی ها و تفاهم ایجاد شده میان دستگاه ها و وزارتخانه های نیرو و جهاد کشاورزی برای مدیریت مصرف آب اشاره و اظهار کرد: امسال نمی توانیم همه دشت های کشور را تحت برنامه مورد نظرمان قرار دهیم اما ۱۰۰دشت را بطور آزمایشی انتخاب کردیم و بنا داریم چاه های غیرمجاز را در این بخشها تعیین تکلیف کنیم.
وی افزود: ما علاوه بر خشکی و خشکسالی با مشکل دیگری شامل برداشت های بی رویه ، غیرمجاز و غیرقانونی از منابع آب مواجهیم و به همین جهت در دو سال اخیر حدود ۸۰۰۰ چاه غیرمجاز را بستیم.
چیت چیان ادامه داد: برخی چاه ها پروانه دارند اما بیش از حد پروانه، آب برداشت می کنند که در این موارد نیز مقرر شد همه چاه ها به کنتورهای هوشمند مجهز شوند تا از این طریق بتوانیم آب برداشت شده از چاه را کنترل کنیم.
وزیر نیرو افزود: آب خوان داری نیز از اقدامات دیگر ما به شمار می رود که بر اساس آن آب به داخل سفره های آب زیرزمینی تزریق می شود.در بخش مدیریت مصرف آب ۱۵ طرح در دست اجرا داریم که ۱۱ طرح در وزارت نیرو، سه طرح را وزارت جهاد کشاورزی و یک طرح را سازمان زمین شناسی اجرا خواهد کرد.
هدرروی ۱۳ درصدی آب کشور ناشی از فرسودگی شبکه های توزیع
وزیر نیرو در ادامه در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه برای جلوگیری از هدرروی ۱۳ درصدی آب کشور ناشی از فرسودگی شبکه های توزیع چه برنامه ای دارید؟ گفت: بسیاری از شبکه های آب بیش از ۳۰ سال پیش احداث شده است که لوله ها هم عمر خاص خود را دارند.
وی افزود: اگر بخواهیم یک درصد از هدر رفت آب را در شبکه ها پایین بیاوریم هزار میلیارد تومان سرمایه می خواهیم که کاری پرهزینه است.
چیت چیان با اشاره به اینکه در همه کشورهای دنیا برخی از آب شبکه ها هدر می رود افزود: ما در این بخش مدیریت فشار در شبکه های آب شهری را دنبال کرده ایم. برای مثال شبها که مصرف آب به حداقل می رسد، فشار شبکه ها بالاتر می رود و وقتی فشار بالا می آید احتمال پرت آب بیشتر می شود و اکنون در شبکه های آب، شیرهای تنظیم فشاری تعبیه کرده ایم که فشار را در ساعات روز تنظیم می کند.
وزیر نیرو ادامه داد: البته در برخی جاها نیز هیچ چاره ای جز تعویض لوله ها نداریم که این کار هم انجام می شود و در دو سال اخیر ۱/۳واحد درصد از هدر رفت آب را کاهش داده ایم و در بخش برق هم ۲/۵ درصد پرت شبکه های برق جلوگیری کرده ایم.
با توجه به خشکسالی ها احداث سد توجیه ندارد
وی در ادامه پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چرا با وجود انتقاد از سدسازیها قرار است ۹ سد در هشت استان افتتاح شود اظهار کرد: وزارت نیرو در دو سال اخیر بازنگری جدی در برنامه سدسازی داشته و تعداد سدهای بزرگ ما تا پایان مرداد ۱۵۳ مورد بوده است.احداث برخی سدها باید متوقف شود که برای مثال سدهایی که در حوزه دریاچه ارومیه بوده هیچ نتیجه مثبتی نداشته است.
چیت چیان در پایان در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه مگر برای احداث سدها مطالعات کارشناسی صورت نگرفته است گفت: شرایط آبی کشور تغییر کرده است مثلاً ۱۵ سال قبل مطالعه ای برای احداث سد صورت گرفت که آن موقع احداث سد توجیه داشت اما با توجه به خشکسالی ها و مصارف آب در بالادستی دیگر، سد توجیهی ندارد. ما مشخصات برخی سدها را تغییر دادیم و مثلاً ارتفاع برخی از این سدها را کاهش دادیم، اما برخی سدها هم با همان مشخصات قبلی به فعالیت خود ادامه می دهند.
منبع:ایسنا کد خبر:۹۴۰۶۱۵۰۹۲۴۹ تاریخ انتشار:یکشنبه ۱۵ شهریور ۱۳۹۴ – ۱۰:۳۱