از ۱۲ هزار حلقه چاه مجاز و ۲۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز در منطقه کرمان، تعداد معدودی امروز آب دارد. منطقهای که به داشتن باغات پسته معروف است، امروز در معرض خشکیدگی است. چاه آب اینجا قیمت گزافی دارد و پروانه بهرهبرداری هر حلقه چاه سه میلیارد تومان خرید و فروش میشود.
بین محلیها حقه چاه مصطلح است. هر چاه ۹۶ حقه دارد. کشاورزان کهنهکار دشتهای کرمان میگویند اگر مدار را بر ۶ بنا بگذاریم هر حقه چاه ۱۴۴ سهم دارد. قیمت هر سهم نیز ۲۰ میلیون تومان محاسبه میشود. بنابراین یک چاه با ۱۴۴ سهم بیش از دو میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان قیمت دارد.
پروانه بهرهبرداری از چاههای مجاز مدتهاست خرید و فروش می شود ولی این روزها آب، هم قیمت طلا شده است. بحران دشتهای پسته که کم کم به نابودی باغات و سرمایه زندگی باغداران این منطقه خواهد انجامید، از زمانی آغاز شد که اجازه حفر چاههای عمیق داده شد و در کنار این چاهها که هر روز طویلتر شدند، چاههای غیرمجاز هم با رشد تصاعدی، سفرههای زیرزمینی را تخلیه کرد. همزمان نیز مادر طبیعت روی خوش خود را برگرداند و با آغاز خشکسالی این بحران بیشتر شد.
جلیل مظهری رئیس اتحادیه پسته کرمان در گفتگو با تابناک اقتصادی ضمن بیان اینکه چاههایی که آب دارد در کرمان حکم کیمیا دارد، از خرید و فروش پروانه بهرهبرداری چاهها بیش از دو و سه میلیارد تومان خبر داد.
او سمت و سوی انتقادش به سمت مسئولان وزارت جهادکشاورزی است. مظهری داستان باغداری خود را می گوید. در سال ۱۳۴۹ که از اداره آبداری مجوز ۱۰۰ متر چاه را گرفته بود پس از چند سال بهرهبرداری، آب چاهش رو به اتمام رفت.
مظهری اظهارکرد: دوباره در سال ۱۳۶۰ به اداره آب مراجعه کردم و آنها مجوز حفر چاه ۱۷۰ متری دادند. آب چاه ۱۷۰ متری در سال ۱۳۷۰ خشک شد و دوباره داستان افزایش عمق تکرار شد و به من مجوز چاه ۲۴۰ متری دادند.
رئیس اتحادیه پسته کرمان تاکید کرد: آیا اداره آب این افت سطح آبهای زیرزمینی را نمیدید؟ آیا در جریان از دست رفتن آبهای زیرزمینی نبود؟ شاید کشاورزان بی سواد نمیدانستند که چه اتفاقی در حال رخداد است اما آیا مسئولان وزارت جهادکشاورزی هم نمیدانستند چه بحرانی پیش رو است؟
او به نمونه دیگری اشاره کرد. به گفته مظهری، بین کشاورزان و باغداران لوله سبز شدن مرسوم شده بود. رئیس اتحادیه پسته کرمان در توضیح این مطلب گفت: باغداران برای آنکه چاه ریزش نکند و پمپ از ریزش احتمالی محفوظ باشد داخل چاه لولههایی کار میگذاشتند.
مظهری ادامه داد: با گذشت زمان لولههای کار گذاشته شده از چاه بیرون میزد. هر سال بر میزان بیرون زدگی لوله ها اضافه میشد و کشاورزان میگفتند لوله سبز شده است. اما در واقع این همان نشست دشتها بود. با بیرون کشیده شدن آبهای زیرزمینی هر سال سطح دشتها پایینتر میرفت و بنابراین لولههای کار گذاشته شده بیشتر بیرون میزد. آیا مسئولان از این اتفاق خبر نداشتند؟ آیا آنها هم معتقد بودند که لولهها سبز میشد؟
بحران آب در مناطق مرکزی کشور جدی است و به جز کرمان امروز جیرفت و بم نیز که جزو مناطق پرآب کشور بودهاند در حال خشک شدن هستند و بازار خرید و فروش پروانه چاهها در این مناطق هم داغ است.
منبع:تابناک اقتصادی کد خبر:۵۲۸۰۸۴ تاریخ انتشار:۰۹ شهریور ۱۳۹۴ – ۰۹:۲۱