♦ نقش سوءمدیریت در بحران آب
برخی از ناظران سیاست های دولت های مختلف و شعارها درباره ضرورت خودکفایی در تولید محصولات استراتژیک کشاورزی مانند گندم را که در دولت قبلی تشدید شد، از عوامل مهم تشویق کشاورزان به استفاده بیرویه از منابع آبی ارزیابی میکنند.
همچنین کم توجهی سیاستمداران به فراهم کردن زمینه ها و تشویق و حمایت از کشاورزان برای استفاده از روشهای نوین آبیاری از دیگر معضلات امروز ایران محسوب میشود.
احمدعلی کیخا، معاون محیط طبیعی سازمان محیط زیست در گفتوگو با “خبرآنلاین” (چهارشنبه ۱۶ اردیبهشت/ ۶ مه) هشدار داد که اگر اصرار داشته باشیم همه محصولات کشاورزی را در داخل تولید کنیم، در آینده به وضعیت سومالی دچار خواهیم شد.
کیخا تاکید میکند، تولید محصولاتی مانند ذرت در داخل، که آب زیادی لازم دارند، سیاست اشتباهی است و این تصور که تامین امنیت غذایی به معنای تولید همه محصولات در داخل است اشتباه است.
معاون سازمان محیط زیست میگوید با روشهای نوین آبیاری و کشت گلخانه ای میتوان در یک هکتار زمین ۴۰۰ تن خیار یا ۳۵۰ تن گوجه فرنگی تولید کرد اما برای برداشت همین مقدار محصول به شکل سنتی و در مناطق گرمسیر ده ها برابر آب مصرف میشود.
«خودکفایی بی معناست»
کیخا معتقد است که میتوان بر تولید محصولاتی مثل زرشک، زعفران، پسته، بادام و یا انجیر تمرکز کرد که بومی منطقه ی کم آب ایران هستند و قابلیت صادرات هم دارند و با درآمد آن محصولات آببر را وارد کرد.
عیسی کلانتری: صحبت از خودکفایی بی معناست.
عیسی کلانتری مشاور معاون اول رئیس جمهور در امور آب اعتقاد دارد که با توجه به معضلات اقلیمی، زیست محیطی و کمبود آب در ایران “صحبت از خودکفایی بیمعناست”.
کلانتری که از سال ۶۸ تا ۷۷ وزیر کشاورزی بود میگوید طبق استانداردهای جهانی میزان مصرف سالانه آب باید معادل ۴۰ در صد از منابع تجدیدپذیر باشد اما میزان مصرف در ایران نزدیک به ۱۰۰ درصد است.
مشاور معاون اول رئیس جمهور با اشاره به این که بخش کشاورزی تنها ۱۰ درصد تولید ناخالص ملی را تامین میکنند اما ۹۲ درصد مصرف آب را به خود اختصاص داده، می افزاید این وضعیت قابل ادامه یافتن نیست.
محسن رنانی، استاد اقتصاد و عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان ۱۵ اردیبهشت در یک نشست تخصصی درباره بحران آب، سیاست های اشتباه در سه دهه گذشته را عامل اصلی بحران موجود عنوان کرد و هشدار داد که با ادامه این وضعیت “این خطر جدی است که تا پنج سال آینده جنگ آب شروع شود”.
رنانی سدسازی بیرویه و صدور مجوز حفر چاه به بهانه حمایت از کشاورزان را از سیاست های اشتباه گذشته خواند و گفت، در سال ۸۹دولت با ارائه لایحهای به مجلس به چند دهها هزار چاه غیرمجاز پروانه داده است.
سوال ایا آب کالای استراتزیک است یا موبایل زیرا هر خانواده براحتی حدود دویست هزار تومان بابت یک ماه مکالمه پرداخت می کند در صورتیکه برای آب دو هزار تومان به قول فامیل دور چی شده…..چیزی نیست.
مشکل در مدیریت آب است نه در کمبود آ ن.کدام یک از ما دیپلماسی. آب ایران را دیده ایم؟ کدامیک از مردم وقتی که گفته میشود آ ب نیست پذیرفته اند آ بکشی از چاه در اختیار خود را کم کرده اند؟ من پبشنهاد داده بودم روزی را در ماه اسفند به عنوان روز ملی آ ب زیرزمینی اعلام واز همگان درخواست کنیم حداقل ۱۰ دقیقه وفقط ۱۰ دقیقه کلیه چاه ها خاموش شود!!!! وبا محاسبه دقیق محاسن آ نرا از نظر فرصت تنفس آبخوان, کاهش مصرف برق, صرفه جویی در مصرف آب نوشتم به اغلب دوستان صاحب منصب فرستادم دریغ از یک هم صدایی یا هم نوایی.یادش بخیر رویایی بود که به واقعیت نپیوست.اینک ۱۰ سال یا کمی کمتر گذشته است وهنوز کف شکنی چاه ها و تاخت وتاز حفاران و بخش خصوصی در برداشت بیرویه آب ادامه دارد.