شهرستان دماوند طبق گفته مسئولان با مشکل بی‌آبی و کمبود آب مواجه نیست؛ اما سالانه شاهد آن هستیم که درصد بسیاری از آب‌های زیرزمینی به‌صورت غیرمجاز توسط مشترکان متخلف استفاده می‌شود.
از آنجایی که این شهرستان برای تأمین کمبودهای آبی خود به منابع آبی زیرزمینی وابسته است، به‌خاطر سیل عظیم جمعیت در روزه‌های آخر هفته و تعطیلات با کمبود جدی آب در زمینه آب‌رسانی به مشترکان مواجه می‌شود که علاوه بر آن بسیاری از مشترکان نیز به احداث چاه‌هایی در منازل مسکونی خود اقدام کرده‌اند.
متأسفانه در تمام این موارد شاهد آن هستیم که بسیاری از کشاورزان نیز برخلاف موارد مقرر در قانون که آن‌ها را ملزم به استفاده از آب‌های رو زمینی برای آبیاری مزارع می‌کند، اقدام به احداث چاه‌هایی کرده‌اند که ذخایر آبی زیرزمینی را مورد تهدید جدی قرار می‌دهد.
* وابستگی آبی دماوند به منابع زیرزمینی
آمارها نشان از رشد ۴۲ درصدی بارش‌ها دارد؛ اما این میانگین نمی‌تواند به اندازه کافی نیاز آبی شهرستان دماوند را تأمین کند و برای برطرف کردن کبود منابع آبی باید از آب‌های زیرزمینی برای جبران این کمبودها استفاده شود.
مدیر امور بهره‌برداری آبفای شهر دماوند در این زمینه در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در دماوند با اشاره به کمبودهای منابع آبی و تراکم جمعیتی در این شهر اظهار داشت: بارندگی‌های امسال تنها کمبود منابع آبی سال گذشته را جبران کرده است و هیچ‌گونه افزایش ذخایر آبی را به‌خاطر بارندگی‌های امسال نداشته‌ایم و حتی در بسیاری از مواقع برای تأمین آب موردنیاز مجبور به استفاده از ذخایر زیرزمینی برای آب‌رسانی به مشترکان می‌شویم.
حسین امیری افزود: از سوی دیگر بر اساس توپوگرافی شهر دماوند و تراکم جمعیتی که سال‌های اخیر با آن مواجه بوده‌ایم، سعی بر شناسایی و برطرف کردن نقاط ضعف و کمبودها در این زمینه داریم.
* عواقب برداشت آب از چاه‌های غیرمجاز
برداشت بی‌رویه و غیرمجاز یکی از مهم‌ترین معضلات در بحث مدیریت منابع آبی است که باید برنامه‌ریزی و مدیریت ویژه‌ای در این زمینه صورت پذیرد.
در این زمینه، برداشت آب از چاه‌های غیرمجاز و گاهی مجاز باعث شده است که منابع تجدیدپذیر شهرستان دماوند کاهش یابد و با توجه به عواملی چون توسعه شهر، افزایش جمعیت و توسعه کشاورزی علاوه بر استفاده از تولیدات، مجبور به استفاده از منابع زیرزمینی برای جبران کمبودها شویم که این موضوع نیاز آبی آیندگان را با خطر جدی مواجه می‌سازد.
مدیر امور بهره‌برداری آبفای شهر دماوند در این خصوص گفت: بسیاری از این چاه‌های غیرمجاز در ویلاها و باغ‌های احداث می‌شود که به‌خاطر مصرف بی‌رویه و بی‌توجهی مشترکان، منابع زیرزمینی کاهش قابل‌توجهی داشته است که بیشتر این مصارف به شست‌وشو و آبیاری بیش از حد باغ‌ها اختصاص داده می‌شود.
* تعیین تکلیف چاه‌های غیرمجاز در دماوند
وجود بی‌شمار چاه‌های غیرمجاز در دماوند نظارت و ساماندهی جدی مسئولان را می‌طلبد تا با برنامه‌ریزی‌های مناسب بتوانند روند احداث و مصرف بی‌رویه از منابع زیرزمینی که تأمین‌کننده آب مصرفی شهروندان است را کنترل کنند؛ چراکه بی‌توجهی برخی از مسئولان برای شناسایی و پیگیری مالکان متخلف باعث شده است که روند احداث چاه‌های غیرمجاز در این شهرستان افزایش یابد.
استفاده بیش از حد و غیرمجاز از منابع با ارزش آبی طی چند سال گذشته باعث شد که مسئولان به فکر شناسایی و پیگیری این موضوع بیفتند تا بعد از شناسایی و اخطارهای لازم از طریق مراجع قضایی با متخلفان برخوردهای جدی و قاطعی را داشته باشند.
امیری در این باره بیان کرد: با راه‌اندازی پلیس آب سعی بر آن داریم که مالکان متخلف را شناسایی و اخطارهای لازم را به آن‌ها بدهیم تا علاوه بر جلوگیری از مصرف بی‌رویه آب، چاه‌های غیرمجاز شناسایی و مسدود شوند تا جایی که اگر اخطارهای ما در این زمینه کافی نباشد با پیگیری‌ها و حضور مراجع قضایی با متخلفان برخورد خواهد شد.
* راهکارهای کنترل منابع زیرزمینی
یکی از راهکارهای مناسب در جهت کنترل استفاده از منابع زیرزمینی، نصب کنتورهای هوشمند و مجوزهای ضروری برای احداث چاه‌ها در ویلاها و مزارع کشاورزی است؛ به‌نحوی‌که میزان مصرف آب‌های زیرزمینی توسط مالکان سهمیه‌بندی شود تا آن‌ها خارج از سهمیه تعیین شده، از آب‌های زیرزمینی برداشت نداشته باشند.
رئیس اداره امور منابع آب شهرستان دماوند هم در این زمینه در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در دماوند افزود: مجوزهای لازم در زمینه احداث چاه‌ها به مالکان داده شده و مصرف مشترکان با نصب کنتورهای هوشمند کنترل می‌شود.
سیدحمیدرضا حسینی تصریح کرد: در این زمینه، هیچ کنتور هوشمندی برای چاه‌های غیرمجاز واقع در مزارع کشاورزی در نظر گرفته نشده است؛ در شهرستان دماوند ۸۰۰ چاه مجاز وجود دارد که برای این منظور ۵۰ کنتور هوشمند خریداری شده و تاکنون حدود ۴۰ چاه به این کنتورها تجهیز شدند.
* و کلام آخر …
به گزارش فارس، منابع آبی بیش از اینکه تأمین‌کننده نیاز امروز مصرف‌کنندگان باشد، تأمین‌کننده آب موردنیاز آیندگان به‌حساب می‌آید؛ در این خصوص، بی‌توجهی برخی برای شناسایی، پیگیری و مسدود کردن چاه‌های غیرمجاز باعث شده است تا به امروز درصد بسیاری از این ذخایر زمینی کاهش یابد.
قطعاً این موضوع خطرات جدی و جبران‌ناپذیری را برای مصرف‌کنندگان به وجود می‌آورد که تمام این مشکلات، نیازمند پیگیری‌های جدی مسئولان مربوطه در شهرستان بکر دماوند است.
منبع:افکارنیوز کد خبر:۴۲۸۰۸۱ تاریخ انتشار:شنبه ۱۳ تیر ۱۳۹۴ ساعت ۱۶:۴۰
