ستار محمودی در ششمین نشست شبکه آسیایی برنامه J-WADI (برنامه خشکسالی یونسکو) گفت: امروزه از وضعیت آب و هوایی صحبت‌های زیادی می‌شود و آمارها و تحقیقات و تفسیرهای زیادی بیان شده است و تا حدود زیادی همگان را به اهمیت منابع آب و تنگناهای آن آگاه کرده است اما این اطلاع‌رسانی‌ها و آگاهی‌ها اقدامات کارساز و عملی متناسب را به دنبال نداشته است.
وی افزود: بخش‌هایی از جهان با کمبود آب و خشکی روبرو است و مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان با بیشترین محدودیت برای تامین و مدیریت منابع آب شیرین مواجه هستند.
محمودی خاطرنشان کرد: تخمین زده می‌شود که حدود ۴۰ درصد از جمعیت جهان در ۸۰ کشور جهان تا قبل از سال ۲۰۲۱ با کمبود شدید آب روبرو می‌شوند و در ۲۰ سال آینده نزدیک به دو سوم جمعیت جهان با کمبود شدید منابع آب مواجه می‌شوند که عمدتا در مناطق آفریقای شمالی، خاورمیانه و آسیای غربی هستند.
قائم‌مقام وزیر نیرو گفت:مشکلات در این مناطق با رشد جمعیت، گسترش فعالیت‌های کشاورزی، افزایش شوری آب و خاک و آلودگی‌های کشاورزی و فعالیت‌های شهری صنعتی تشدید می‌شود.
محمودی ادامه داد:ارزیابی دقیق بیلان آب در مناطق خشک و نیمه‌خشک در مقایسه با کشورهای پرآب مشکل‌تر است زیرا بارندگی در این نواحی چندان قابل پیش‌بینی نیست و پراکندگی بارش، شدت و تناقض آن نیز قابل اطمینان نیست، بنابراین پیش‌بینی و میزان تغذیه لایه‌های آب‌ده بسیار دشوار است.
وی اضافه کرد:علاوه بر این تقاضا برای برداشت از منابع آب زیرزمینی زیاد است و جایگزینی آب استحصالی از چاه‌های عمیق به راحتی قابل جبران نیست.
به گفته وی، ۸۴ درصد از مساحت یک میلیون و ۶۴۸ هزار کیلومتر مربع کشور ما در جغرافیای خشک و نیمه‌خشک جهان واقع شده است که این شرایط آب و هوایی ما را در مقابل چالش‌های ویژه‌ای قرار داده است.
محمودی افزود: از جمله این چالش‌ها کاهش آب تالاب‌ها، پایین‌رفتن سطح آب زیرزمینی، تقاضا برای برداشت بیش از ظرفیت از منابع زیرزمینی و به هم خوردن تعادل این منابع است که منجر به کاهش حجم ذخایر آب استراتژیک زیرزمینی و تغییرات کیفی در سفره‌های آب شده است.
وی با بیان اینکه در این ارتباط ما در کشور برنامه‌ریز‌ی‌های جامعی صورت گرفته و تجربیات ارزشمندی نیز به دست آمده، تصریح کرد: برای جلوگیری از تخریب منابع آب زیرزمینی قانون توزیع عادلانه آب را داریم که بر اساس آن به وزارت نیرو اجازه می‌دهد در دشت‌هایی که دارای بیلان منفی هستند از حفر چاه‌های جدید جلوگیری کنند و برای چاه‌های حفر شده قبلی نیز سهمیه تعیین کنند و میزان برداشت آنها را کاهش دهد.
به گفته وی، البته اجرای این قانون همواره با مقاومت‌هایی از سوی متقاضیان و صاحبان چاه‌ها روبرو است.
وی همچنین با اشاره به طرح تعادل‌بخشی و احیای منابع آب زیرزمینی که در وزارت نیرو تهیه و به مرحله اجرا گذاشته شده است، اشاره کرد و گفت: بر اساس این طرح ما می‌توانیم با استفاده از روش‌های فنی سفره‌های زیرزمینی را احیا کنیم و با اقدامات فرهنگی و مشارکت تشکل‌های آب‌بران، حفاظت از منابع آب و پایداری سفره‌ها را بهبود ببخشیم.
محمود خاطرنشان کرد: با توجه به طولانی بودن دوره‌های خشکسالی در ایران برای پایه و مدیریت آن ظرفیت‌های مناسبی ایجاد شده است که شامل مراکز علمی و تحقیقی، ظرفیت‌های دانشگاهی و مراکز عملیاتی است.
به گفته وی، ایجاد مراکز مرتبط با سازمان‌های بین‌المللی مانند مرکز مدیریت آب شهری، مرکز قنات، برنامه ابتکار بین‌المللی خشکسالی یا IDI نیز از مراکز فعال و مؤثر در این ارتباط هستند.
وی تصریح کرد: وزارت نیرو قطعا حمایت‌های مالی و فنی خود را از برنامه ابتکار بین‌المللی خشکسالی در راستای فاز هشتم برنامه بین‌المللی آب‌شناسی یونسکو به عمل خواهد آورد بنابراین امیدواریم با استفاده از این ظرفیت جمعی و تبادل تجربیات و دیدگاه‌ها و تداوم آن در آینده بتوانیم زمان را برای اجرای برنامه‌ها و منابع آب را برای نسل آتی حفظ کنیم.
منبع:صبا کد خبر: ۱۳۹۴۰۳۲۳۰۰۰۵۰۵ ۲۴ خرداد ۱۳۹۴ ۰۰:۲۹
