مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان همدان گفت: ۱۹ مجتمع آبرسانی اولویت‌دار در استان در حال ساخت است که ۱۹۸ روستا با ۱۷۴ هزار نفر معادل ۲۵ درصد جمعیت روستایی را زیرپوشش قرار می‌دهد که برای احداث آنها ۵۹ میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
“سیدمصطفی هاشمی” عصر چهارشنبه ۷ بهمن در جمع خبرنگاران، با بیان این‌که استان ۱۰۷۱ روستا با جمعیتی افزون بر ۷۱۶ هزار نفر دارد، اظهار کرد: ۴۲ درصد جمعیت استان روستایی بوده و این در حالیست که متوسط جمعیت روستایی نسبت به شهری در کشور ۲۹ درصد است.
وی با اشاره به این‌که ۷۶۵ روستا معادل ۸۴ درصد تحت پوشش خدمات شرکت آب و فاضلاب هستند و به افزون بر ۱۵۹ هزار مشترک خدمات‌رسانی می‌کنیم، افزود: جمعیت روستایی ۶ شهرستان استان مساوی جمعیت شهری و در برخی شهرستان‌ها ۲٫۵ و ۳ برابر است؛ به عنوان مثال جمعیت روستایی شهرستان کبودراهنگ نسبت به شهری سه برابر و در شهرستان رزن ۲٫۵ برابر است.
وی با بیان این‌که در سطح روستاهای استان برای تامین آب شرب روستائیان از آب‌های سطحی بی‌بهره بوده و مجبور به استفاده از آب‌های زیرزمینی هستیم، افزود: در کل روستاهای استان ۸۹۰ منبع آب وجود دارد که شامل ۴۰۰ منبع چاه عمیق، ۳۲۰ چاه دستی، ۱۴۳ دهنه چشمه و ۳۰ رشته قنات است.
ظرفیت منابع آبی روستاهای استان ۳۹۰۰ لیتر در ثانیه است
وی کل ظرفیت منابع آبی روستاهای استان را ۳۹۰۰ لیتر در ثانیه اعلام کرد و ادامه داد: با توجه به این‌که استان گسترده بوده و به علت عوارض طبیعی و مسائل اجتماعی و تقسیمات سیاسی شهرستان‌ها امکان انتقال آب از یک شهرستان به دیگری و حتی در یک شهرستان از یک بخش به دیگری با چالش‌های اجتماعی و مقاومت مردم مواجه است، ظرفیت آبی زیادی در چاه‌ها باقی می‌ماند که نمی‌توان از آن بهره برد.
هاشمی با بیان این‌که در روستاهای استان ظرفیت ذخیره‌سازی ۱۰۶ هزار مترمکعب آب وجود دارد که نسبت به نُرم کشوری عدد خوبی است، عنوان کرد: عمده مخازن ذخیره‌سازی آب جدیدالتاسیس و بتونی هستند.
وی با اشاره به این‌که در سطح روستاهای استان دو هزار کیلومتر خط انتقال آب وجود دارد، اظهار کرد: به طور متوسط برای تامین آب یک روستا ۲٫۵ کیلومتر خط انتقال لازم است و این در حالیست که در اوایل انقلاب هیچ روستایی با تاسیسات این‌چنینی نمی‌توانست از نعمت آب برخوردار باشد و مردم برای انجام امور روزانه و حتی تامین آب آشامیدنی مجبور به استفاده از قنات و چشمه بودند.
مدیرعامل آبفار استان با اشاره به پایین رفتن سطح تراز آب و رسیدن به عددهای خطرناک و زیاد شدن فاصله تامین آب، تصریح کرد: با این تفاسیر هزینه‌های تولید آب افزایش یافته و تولید آب گران تمام می‌شود، هم‌چنین سطح ایستایی آب روز به روز تنزل می‌یابد و برای خدمات‌رسانی به روستاها مجبور به پمپاژ آب از اعماق پایین‌تر لایه‌های زمین هستیم تا آب را به سطح زمین منتقل کنیم.
وی افزود: در سطح روستاهای استان نزدیک به چهار هزار کیلومتر خطوط شبکه توزیع آب وجود دارد به طوری که مجموع خطوط انتقال و توزیع آب به ۶ هزار کیلومتر می‌رسد.
عمر مفید حجم عظیمی از خطوط انتقال و توزیع آب از بین رفته است
هاشمی با بیان این‌که حجم عظیمی از خطوط انتقال و توزیع آب در روستاها عمرمفید خود را از دست داده است، خاطرنشان کرد: نیازمند نوسازی و حتی کنار گذاشتن برخی از این خطوط هستیم چرا که عمر برخی تاسیسات به پایان رسیده، به طوری که بسیاری از آنها بین ۱۰ تا ۱۵ سال قبل احداث شده است.
به گفته مدیرعامل آبفار استان، اگر برای خدمات‌رسانی به مردم با همین تاسیسات مدارا کنیم هزینه‌های گزافی برای تامین آب و نگهداری از آنها به شرکت تحمیل می‌شود.
وی به سایه انداختن پدیده نامیمون خشکسالی طی ۱۵ تا ۱۶ سال گذشته در سراسر کشور به ویژه استان همدان اشاره کرد و افزود: استان همدان تقریبا کشاورزی‌محور است، بنابراین برداشت بی‌رویه آب از منابع استان در سال‌های اخیر شدت یافته به طوری که نخستین آسیب به تاسیسات آبرسانی روستایی وارد آمده و با بروز خشکسالی بسیاری از منابع سطح‌الارض از دسترس مردم خارج شده است.
هاشمی افزود: بنابراین کشاورزان برای گذراندن امورات روستایی به استفاده از منابع آبی که به راحتی در دسترس‌شان قرار داده‌ایم، روی آورده و برای مصرف شرب روستاها با مشکل مواجه شده‌ایم. اگر قرار باشد از بخش‌های دیگر به تاسیسات فشار بیاید، تامین این حجم آب مشکل خواهد بود، به ویژه در فصول برداشت محصولات کشاورزی و گرما که آب کافی در دسترس نیست و شرکت را با سختی روبرو می‌کند.
مطالعه احداث ۵۸ مجتمع آبرسانی در روستاهای استان
وی اظهار کرد: برای غلبه به این مسائل احداث نزدیک به ۵۸ مجتمع آبرسانی برای تحت پوشش قرار دادن ۴۴۳ روستا را درنظر گرفته‌ایم که ۴۶ درصد کل جمعیت روستاها را شامل می‌شود.
وی هدف از ایجاد این مجتمع‌ها را استفاده از ظرفیت‌های موجود در سطح استان و اقتصادی بودن استفاده از آب‌های در دسترس برای انتقال دانست و افزود: البته این مسأله مشکلات خاص فنی و افزایش هزینه انتقال آب و سختی بهره‌برداری را به همراه دارد.
هاشمی با بیان این‌که ساخت مجتمع، سرمایه‌گذاری‌های اولیه کلانی نیاز دارد، ادامه داد: مطالعات جامع ۵۸ مجتمع انجام شده که می‌تواند آب حدود ۳۱۳ هزار نفر را تامین کند، به طوری که آب مورد نیاز روزانه هر فرد بین ۹۰ تا ۱۰۰ لیتر است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان همدان با اشاره به این‌که از این تعداد، ۳۶ مجتمع یا در حال اجراست و یا قسمتی از آن راه‌اندازی شده و در حال تکمیل است، عنوان کرد: از این تعداد، ۱۹ مجتمع اولویت‌دار استان را به وزارت نیرو معرفی کرده و در دستور کار قرار داده‌ایم تا ۱۹۸ روستا با ۱۷۴ هزار نفر معادل ۲۵ درصد جمعیت روستایی را تحت پوشش قرار دهد که برای احداث آنها ۵۹ میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
اتمام ۱۹ مجتمع آبرسانی اولویت‌دار استان طی دو سال
وی اضافه کرد: از سال گذشته با منظور کردن ردیف اعتباری خاص برای مجتمع‌های خاص کشور مبلغ ۸ میلیارد تومان تخصیص یافت و امسال هم با سفر رئیس جمهور به استان مبلغ ۴۰ میلیارد تومان اعتبار برای ۱۹ مجتمع اولویت‌دار استان اختصاص می‌یابد که قسمتی مصوب شده و در اختیار ما قرار گرفته است، بنابراین این پروژه‌ها باید طی سال‌های ۹۴ و ۹۵ به اتمام برسد. هم‌چنین از محل صندوق ذخیره ارزی ارقام خوبی در اختیار آبفار روستایی کشور قرار خواهد گرفت تا مشکلات اساسی آنها حل شود.
هاشمی در بخش دیگری با بیان این‌که تنها کمیت آب مطرح نیست، در خصوص کیفیت آب تحویلی به روستائیان اظهار کرد: شرکت خود را ملزم می‌داند آب شرب با کیفیتی در حد مجاز و استاندارد تحویل روستائیان دهد.
وی ادامه داد: برای غلبه بر آلودگی‌های میکروبی و شیمیایی آب در سطح روستاهای استان نزدیک به ۲۵۰ دستگاه کلریناتور گازی و ۲۹۵ دستگاه کلریناتور آبی یا مایعی بر روی منابع نصب شده و به صورت اتوماتیک و هوشمند با پمپاژ آب کار گندزدایی انجام می‌گیرد.
وی با بیان این‌که امسال ۴۰ تن مواد گندزدایی پرکلرین و ۲۳ تن گاز کلر مصرف کردیم، افزود: برای تحقق اقتصاد مقاومتی در بخش آب روستایی کاهش هزینه‌های گندزدایی را در دستور کار قرار داده‌ایم، به طوریکه از سیستم جدید گندزدایی با روش الکترولیز نمک طعام که خطرات شیمیایی آب را دفع کرده و هزینه پایینی دارد، استفاده می‌شود.
نصب دو دستگاه جدید گندزدایی با روش الکترولیز نمک طعام در همدان
وی با بیان این‌که خوراک این دستگاه نمک طعام تصفیه شده است، اضافه کرد: دو دستگاه به صورت پایلوت در دو نقطه استان نصب شده تا عملکرد دستگاه را بسنجیم و بتوانیم در مجتمع آبرسانی برای تقلیل هزینه‌های هنگفت گندزدایی آب استفاده کنیم.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان همدان به وجود هشت آزمایشگاه مجهز در سطح شهرستان‌های استان برای آزمایش کیفی آب و استفاده از آزمایشگاه‌های خصوصی برای انجام این امر اشاره کرد و گفت: حدود ۲۳ پارامتر آزمایشگاهی در این آزمایشگاه‌ها اندازه‌گیری می‌شود و دانشگاه علوم پزشکی هم از طریق بهورزان خانه‌های بهداشت وظیفه نظارت بر کیفیت آب و انجام کلرسنجی را بر عهده دارد و سالیانه گزارش می‌دهد.
مطلوبیت ۹۶ درصدی آب روستایی
وی به نمونه‌برداری از آب اشاره کرد و افزود: هر سه ماه یک‌بار میزان مطلوبیت میکروبی آب اعلام می‌شود، هم‌چنین سالی یک‌بار نمونه‌برداری شیمیایی از آب صورت می‌گیرد، به طوری که در سال ۹۴ میزان مطلوبیت میکروبی آب نزدیک به ۹۶ درصد بوده است و هیچ گزارشی از آلودگی شیمیایی نداشتیم بنابراین خیال روستائیان از نظر کیفیت آب راحت باشد.
مدیرعامل آبفار استان در ادامه با اشاره به این‌که نگهداری از ۷۰۰ تا ۸۰۰ حلقه چاه و تاسیسات ساده نیست و به علت مضایق مالی و تحریم در وقت مقرر پول به دست ما نمی‌رسید بنابراین شرکت با چالش‌های بزرگی مواجه می‌شود، یادآور شد: با وجود گذشت ۱۰ ماه از سال هنوز بخشی از اعتبارات نگهداری تخصیص نیافته است و با دست خالی و با کمک فرمانداران، بخشداران و دهیاران این کار را انجام می‌دهیم.
وی با بیان این‌که با وجود ارائه خدمات مستمر، مشکل حاد در تامین آب روستایی نداشتیم، عنوان کرد: به علت مشکلات مالی در کشور اعتبارات عمرانی کم بود، اما در سال ۹۳ اعتبارات خوبی تخصیص یافت، به طوری که سه برابر سال ۹۲ اعتبار داشتیم و برای سال آینده هم ارقام خوبی درنظر گرفته شده است و می‌توانیم با آن بسیاری از مشکلات بخش آب روستایی را حل کنیم.
وی با تاکید بر این‌که به علت کمبود اعتبار در سال ۹۳ تعهدی کار کردیم، افزود: حفر ۳۲ حلقه چاه، کف‌شکنی، تجهیز و لایروبی چاه‌ها از جمله اقدامات سال ۹۳ بوده، هم‌چنین امسال فعالیت‌هایی نظیر حفر ۲۱ حلقه چاه مکانیکی، ۳۲ حلقه چاه دهانه گشاد، کف‌شکنی، تعمیق و لایروبی، ایجاد ۱۶ کیلومتر شبکه توزیع، ایجاد ۸۱٫۵ کیلومتر خط انتقال، ۱۴ کیلومتر برق‌رسانی به چاه‌های جدید و ایجاد ۵ مخزن برای روستا انجام شده است.
هاشمی تصریح کرد: برای غلبه بر کمبود آب در دو جبهه تامین و انتقال آب و رسیدگی به قسمت مصرف و توزیع آب فعالیت داشتیم.
مدیرعامل آبفار استان در بخش دیگری گفت: برای جلوگیری از هدررفت آب همه تاسیسات آبرسانی روستایی را به سیستم تله‌متری مانیتورینگ مجهز کردیم و دیگر سرریز مخزن نداریم که همین موجب کاهش هزینه‌های تولید می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: نزدیک به ۳۱۳ مورد دستگاه تله‌متری و ۲۷۴ مورد دستگاه تله‌متری با مانیتورینگ بر روی تاسیسات آبرسانی نصب شده است و بدین ترتیب از مرکز شهرستان و استان کلیه تاسیسات پایش و وضعیت ایستگاه‌های پمپاژ مخازن رصد می‌شود.
هاشمی با بیان این‌که جهش خوبی در استفاده از تکنولوژی‌های نوین در صنعت آب روستایی داشته‌ایم، اظهار کرد: عمده تلفات آب در بخش توزیع رخ می‌دهد و مربوط به استهلاک تاسیسات آبرسانی روستایی و نشتی‌های ایجاد شده در شبکه‌هاست.
رفع ۶۳۷۰ نشتی شبکه‌های روستایی در ۶ ماهه نخست امسال
وی ادامه داد: سال گذشته ۱۳ هزار مورد نشتی شبکه‌های روستایی رفع شد و در ۶ ماهه امسال نیز ۶ هزار و ۳۷۰ مورد نشتی در سطح روستاهای استان شناسایی و برای رفع آنها اقدامات لازم صورت گرفت، به طوری که متوسط گرفتن یک نشتی با احتساب دستمزد پیمانکار و تجهیزات، ۳۰۰ هزار تومان است.
وی عمده تلفات آب در روستاهای استان را نشتی در شبکه توزیع به علت فرسودگی و شکستگی دانست و با اشاره به بخش انشعابات غیرمجاز گفت: از طریق انشعابات غیرمجاز مصارف بی‌رویه آب رخ می‌دهد، به طوری که برای آبیاری‌های سنگین و وسیع جالیزها و باغچه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و معمولا برداشت‌های با حجم بالا انجام می‌شود.
شناسایی ۶۳۷۷ مورد انشعاب غیرمجاز روستایی در همدان
وی یادآور شد: برای شناسایی انشعابات غیرمجاز اکیپی متشکل از بخش خصوصی به کار گرفته شده، به طوری که سال گذشته حدود ۶ هزار و ۳۴۰ مورد و ۱۰ ماهه امسال ۶ هزار و ۳۷۷ مورد انشعاب غیرمجاز روستایی شناسایی و تبدیل به انشعاب مجاز شد، البته هزینه آب مصرفی برآورد شده و باید پرداخت شود.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان همدان با اشاره به این‌که زیر ۴ درصد روستاهای کشور دارای تاسیسات فاضلاب هستند، اظهار کرد: تدبیری اندیشیدیم تا فاضلاب روستاهای نزدیک به شهرها را به داخل شهر انتقال دهیم، هم‌چنین برای ایجاد تاسیسات فاضلاب در چهار روستای بزرگ استان از محل بانک توسعه اسلامی استفاده خواهد شد تا این روستاها در سال آینده از شبکه‌های فاضلاب بهره‌مند شوند.
وجود ۲۲ هزار مورد کنتور خراب در سطح روستاهای استان
هاشمی با بیان این‌که ۲۲ هزار مورد کنتور خراب در سطح روستاهای استان وجود دارد که دارای مصارف عادی و طبیعی نیستند، عنوان کرد: براساس محاسبات ۳۰ درصد از آب‌های تولیدی جزو تلفات آب در بخش روستایی محسوب می‌شود.
وی ادامه داد: با وجود این‌که آب‌بهای روستایی ارزان و قابل مقایسه با هزینه تولید نیست اما مشترکین روستایی از پرداخت همین بهای کم خودداری می‌کنند، بنابراین با تشکیل اکیپی اقدام به وصول مطالبات از طریق مراجع قضایی کردیم.
بدهکاری ۲ میلیارد تومانی روستائیان به شرکت آبفار
وی با اشاره به این‌که افزون بر دو میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان از روستائیان طلبکاریم، افزود: تنها قیمت یک دهم تولید، از مشترکین روستایی دریافت می‌شود.
۳۲۸ روستای همدان با بحران تامین آب مواجهند
وی خاطرنشان کرد: برای کاهش مشکل کم‌آبی، کل روستاهای استان را یک‌بار مورد ارزیابی قرار دادیم به طوریکه ۳۲۸ روستا احصا شده که با بحران تامین آب مواجهند و نیاز است بر روی آنها کار شود.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان همدان ادامه داد: برای خروج روستاهایی که با بحران آب مواجه هستند نیازمند حفر نزدیک به ۱۶۸ حلقه چاه، ۲۶ دهنه چشمه و قنات، ایجاد ۵۳۲ کیلومتر خط انتقال، ایجاد یا اصلاح ۵۸۶ کیلومتر شبکه، ایجاد ۳۲ هزار مترمکعب مخزن و ۲۰ ایستگاه پمپاژ هستیم که ۱۵۵ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.
به گفته هاشمی، امسال به علت کاهش بارندگی‌ها در سال گذشته تنش آبی بالایی در روستاها داشتیم و سال سختی را گذراندیم.
انسداد چاه‌های غیرمجاز آبدهی چاه‌ها را بهتر کرده است
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان همدان خاطرنشان کرد: به علت وجود چاه‌های غیرمجاز و عمیق در حریم چاه‌های شرکت گاهی مجبور به جابجایی چاه‌ها شدیم، البته اقدام شرکت آب منطقه‌ای استان در انسداد چاه‌های غیرمجاز آبدهی چاه‌ها را بهتر و یا حداقل پایدار کرده است.
هاشمی با بیان این‌که آبرسانی سیار به ۱۴ روستا که عمدتا کم‌خانوار هستند، انجام می‌شود، به افتتاح سه پروژه در دهه فجر امسال اشاره کرد و گفت: طرح ایجاد شبکه آبرسانی در شهرستان رزن و دو پروژه در فامنین در ایام مبارک دهه فجر به بهره‌برداری می‌رسد.
منبع:ایسنا کد خبر:۹۴۱۱۰۸۰۴۹۳۹ تاریخ انتشار:پنجشنبه ۸ بهمن ۱۳۹۴ – ۱۰:۵۱
