هماهنگ‌کننده برنامه محیط زیست خلیج فارس و دریای عمان (راپمی) گفت: بروز جنگ، کاهش آب‌های زیرزمینی، خشک شدن تالاب‌ها عواملی هستند که محیط زیست منطقه از جمله محیط زیست دریایی را تحت تاثیر قرار داده‌اند از این رو ما وارث یک محیط زیست ترد و شکننده هستیم.
حسن محمدی در کارگاه تخصصی محیط زیست دریایی و نقش اصحاب رسانه در تنویر افکار عمومی افزود: این بحران در منطقه خلیج فارس می‌تواند بسیار معنادار باشد زیرا خلیج فارس دریایی حساس با عمق کم، شوری بالا و بسیار شکننده است.
وی اظهارکرد: به علت شرایط برداشت نفت و گاز و تردد نفتکش‌ها وضعیت محیط زیست خلیج فارس بسیار حساس شده است؛ در چند سال گذشته ۲۱ مورد نشت نفت بزرگ با بیش از صد میلیون بشکه در دنیا داشتیم که هفت مورد آن در منطقه خلیج فارس رخ داده است.
وی ادامه داد: بزرگترین فاجعه نفتی در خلیج فارس در سال ۱۹۹۱ رخ داد که براثر حمله عراق به کویت، ۱۱ میلیون بشکه نفت در این دریا تخلیه شد.
وی گفت: علاوه بر این مسایل، وجود کشتی‌های غرق شده نیز مشکلاتی را به وجود آورده است که خارج کردن آنها نیازمند داشتن یک برنامه جامع است در غیر این صورت برای محیط زیست خطرساز خواهند بود.
محمدی ادامه داد: در برخی از نقاط خلیج فارس دو کشتی بر روی هم در کف دریا قرار گرفته‌اند که این مساله برای محیط زیست منطقه بسیار خطرناک‌تر است از این رو برای بیرون کشیدن آنها از محیط آبی برنامه جامعی تعریف کرده‌ایم.
وی افزود:راپمی دارای دو سیستم رصد در منطقه است که ورود و خروج هر کشتی را از طریق ماهواره رصد می کند و اگر تخلفی رخ دهد بلافاصله متخلف را دستگیر خواهیم کرد.
هماهنگ کننده برنامه محیط زیست خلیج فارس و دریای عمان گفت: هزاران نوع پراکنده‌کننده نفت در دنیا وجود دارد که فقط به ۹ مورد از آنها اجازه مصرف در خلیج فارس و دریای عمان داده‌ایم؛ اینها کمتر آسیب به محیط زیست دریایی وارد می‌کنند.پراکنده کننده نفت موادی هستند که در صورت نشت عظیم نفت در منطقه‌ای از دریا مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مواد اضافه شده به نفت غلظت آن را کم و خاصیت تخریبی آن را کاهش می‌دهد .
وی گفت: ما تنها منطقه در دنیا هستیم که کمیسیون هیدروگرافی به اسم راپمی را با کمک سازمان هیدروگرافیک بین‌المللی ایجاد کرده‌ایم.
وی به پروتکل فلات قاره در راپمی اشاره کرد و گفت: در این پروتکل روابط زلزله نگاری، ارزیابی زیست محیطی و رعایت تمام اصول و اخذ مجوز برای بهره برداری مورد توجه قرار گرفته است.
محمدی ادامه داد: ۸۰۰ چاه نفتی در منطقه وجود دارد که بیش از ۷۰۰ چاه فعال است، میزان آب همراه با نفت ۴۰۰ درصد بیشتر از میزان نفت تولیدی در عمر یک چاه نفت است، بنابراین نحوه استخراج و تصفیه آنها برای حفظ محیط زیست بسیار مهم است.
وی ادامه داد:همچنین برخی از چاه‌های نفت به طور طبیعی حاوی مواد رادیواکتیو هستند که تمام اینها باید تصفیه شوند در غیر این صورت آب همراه نفت صدها متر از دریاها را از زندگی ساقط می کند.
وی گفت: همچنین پروتکلی در مورد پسماندها و مدیریت یکپارچه فاضلاب‌ها در راپمی وجود دارد، ۳۰ درصد فاضلاب منطقه بدون تصفیه وارد خلیج فارس و دریای عمان می‌شود که این میزان در کشورهای عربی ۷۰ درصد است.
به گفته وی ۶۰ درصد فاضلاب‌های شهری تصفیه نشده وارد دریای خزر می‌شود.
وی گفت: حدود ۳۰ سال است با همکاری آزمایشگاه جهانی آژانس اتمی در موناکو به طور مشترک تمام آلاینده‌ها در منطقه خلیج فارس و دریای عمان را بررسی و پایش می‌کنیم از این رو اطلاعات کامل و جامعی در مورد محیط زیست خلیج فارس و دریای عمان در اختیار داریم.
محمدی گفت: همچنین در زمینه پایش صدف‌ها نیز با نهادهای مرتبط همکاری می‌کنیم که بیش از ۲۰۰ پارامتر آلاینده در این پایش بررسی می‌شود.
وی درباره ورود مواد زائد خطرناک به خلیج فارس گفت: پروتکل تهران ورود مواد زائد خطرناک را به منطقه ممنوع کرده است و یکی از مشکلات ما در سطح دنیا قاچاق مواد زائد خطرناک از دریاها است که درآمد برخی از کشورها از این راه بیشتر از درآمد ملی آنها است.
وی ادامه داد: یکی از دردسرهای پلیس بین‌الملل تعقیب کردن کشتی‌هایی است که می‌خواهند مواد زائد را در دریاها تخلیه کنند.
محمدی گفت: تهیه پروتکل تنوع گونه‌ای را هم در دست داریم که در حال تکمیل کردن آن هستیم، هزار و ۱۰۰ گونه ماهی، ۳۰۰ گونه دلفین و وال و همچنین گاو دریایی که دارای دومین جمعیت بعد از استرالیا است را در خلیج فارس داریم. همچنین پنج گونه لاک پشت دریایی نیز در این پهنه آبی زیست می‌کنند که متاسفانه تمام آنها جزو گونه‌های در خطر انقراض هستند.
وی تاکید کرد: تقابل میان توسعه و محیط زیست همیشه همه جای دنیا بوده و همچنان نیز ادامه دارد، تهاجم به دریا و خشک کردن آن برای ساخت فرودگاه و جاده برخی از چالش‌های مهم محیط زیست دریایی است.
محمدی ادامه داد: همچنین در رامپی در حال بررسی تاثیر ریزگردها بر روی آبزیان هستیم و برای آن طرح عملیاتی تعریف کرده‌ایم.
وی به آب شیرین کن‌ها در منطقه اشاره کرد و گفت: تنها منبع تامین آب شرب برای کشورهای عربی آب شیرین کن‌ها هستند که آب آن از طریق خلیج فارس تامین می‌شود، آب این منطقه یک کالای استراتژیک و بسیار گرانبها است و جانشینی ندارد بنابراین زندگی منطقه به خلیج فارس بستگی دارد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست ( پام ) ،محمدی گفت: ضوابط محکمی در مورد آب شیرین کن‌ها وجود دارد که مهمترین آن محل استقرار آب شیرین کن است که باید در محیطی بسیار باز و با جریانات بسیار سیال آب همراه باشد، زیرا اگر فعالیت آب شیرین‌کن بخواهد شوری آب در منطقه را بالا ببرد جریان سیال آن را پخش کند.
وی گفت: استفاده از فناوری در ایجاد آب شیرین کن‌ها از جمله انرژی خورشیدی وجود دارد که پاک‌تر خواهد بود. اولین آب شیرین‌کن خورشیدی را امارات چند سال پیش راه اندازی کرد و همچنان نیز فعالیت می‌کند.
منبع:ایسنا کد خبر:۹۴۱۰۰۷۰۳۹۹۷ تاریخ انتشار:دوشنبه ۷ دی ۱۳۹۴ – ۱۵:۴۹
